18 November 2014

Wat heeft Darwin werkelijk gezegd over samenwerking in de evolutie?

The Origin of Species
Volgens een fake Darwin citaat zou samenwerking een belangrijke, zo niet cruciale rol spelen in Darwin's evolutie theorie (zie dit blog). Zit er toch iets van waarheid in ondanks dat het een fake citaat is? Om daar achter te komen, zul je toch echt The Origin of Species moeten lezen! Gelukkig wordt het ons makkelijk gemaakt doordat alles van Darwin online beschikbaar en goed doorzoekbaar is.

Ik beperk mij in dit blog tot Darwin's hoofdwerk The Origin of Species. Immers, daar heeft hij voor het eerst zijn theorie uiteen gezet. Dat is het meest bekende werk. Het is in feite synoniem met zijn evolutietheorie. Als je dat werk overslaat, en bijvoorbeeld uitsluitend een bekend citaat uit de Descent of Man aanhaalt, kun je geen goed beeld vormen van zijn theorie. Dan ben je aan het citaat-shoppen. En dat is bijna net zo erg als fake citaten opvoeren om iets te bewijzen wat je graag wilt bewijzen. In dit geval zijn die 'citaten' positief over Darwin, dus niet afkomstig uit creationistische bronnen. Ze zijn kennelijk bedoeld om de scherpe kantjes van Darwin af te halen. Maar een wetenschapper moet willen weten wat Darwin werkelijk gezegd heeft. Een wetenschapper moet streven naar een wetenschappelijk correct beeld van Darwin's theorie en niet naar een 'sociaal gewenst beeld'.

Niet voor iedereen ligt het zo voor de hand dat je begint met de Origin of Species te onderzoeken. Bijvoorbeeld Martin Nowak: Supercooperators [1]; Elliott Sober, D. S. Wilson: Unto Others [2] en de wetenschapshistoricus Bradford Harris [9] nemen niet de moeite om te controleren wat Darwin in The Origin gezegd heeft! En dat zijn publicatie's die altruïsme [8] en samenwerking als hoofdonderwerp hebben. 

Voor Darwin was de struggle for existence heel belangrijk. De volledige titel van de Origin luidt niet voor niets: "On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life". Het derde hoofdstuk is geheel gewijd aan de Struggle for Existence. Het hoofdstuk heeft ook die naam. En in het hele boek komt die uitdrukking 30x voor. En competition komt zelfs 36x voor. Dit soort zaken zijn tegenwoordig eenvoudig en snel op te sporen in de voortreffelijke website Darwin Online. Competition was de hoeksteen van Darwin's theorie. In het slothoofdstuk 'Recapitulation and Conclusion' schrijft Darwin:
"As natural selection acts by competition, it adapts the inhabitants of each country only in relation to the degree of perfection of their associates ". (p.472 Recapitulation)
Hier wordt dus een direct verband gelegd tussen natuurlijke selectie en competitie. Het is vrijwel synoniem. En verder [4] voegt hij er aan toe dat het om individuen gaat. Deze uitspraak vinden we in verschillende varianten door het hele werk (de hele lijst zal ik geven op mijn WDW website). In combinatie daarmee zien we de begrippen "the battle for life" / "the battle of life" (6x) en "the war of nature" (5x). En deze begrippen zijn niet verdwenen uit latere werken [5,6]. Je kunt dit dus niet zomaar uitvlakken. Begrippen als oorlog en strijd zijn natuurlijk niet fraai in moderne ogen. We zouden dat als tijdgebonden aspect van Darwin's theorie kunnen bestempelen. Inderdaad, die begrippen komen niet meer voor in de huidige evolutiebiologie. Maar we mogen natuurlijk nooit deze moderne visie met terugwerkende kracht op Darwin projecteren. Dat is geschiedvervalsing, of in modern jargon: het fotoshoppen van Darwin. Maar zelfs als je de tijdsgebonden wereldbeschouwing er van aftrekt, blijft competitie tussen individuen als essentie van natuurlijke selectie staan.

Wat heeft Darwin nu gezegd over samenwerking in The Origin?
  • "useful to the community" (3x)
  • "profitable to the community" (1x)
  • "advantageous to the community" (1x)
  • "benefit of the community" (1x)
  • "for the good of the community" (1x)
Met 'community' bedoelt Darwin de groep of familie. Het gaat over sociaal levende bijen en mieren met o.a. individuen die zich niet voortplanten. Darwin was daarvan goed op de hoogte. Maar differentiële voortplanting is de essentie van natuurlijke selectie en als een individu afziet van voortplanting heb je iets uit te leggen. Darwin verklaarde dat met selectie op familie niveau: "selection may be applied to the family, as well as to the individual." [7]. Maar volgens mij krijg je dan de hoogst ongewenste situatie dat natuurlijke selectie op het individu werkt, tenzij het niet op het individu werkt. De vraag blijft volgens mij: werkt selectie op familie niveau omdat het sociaal levende dieren zijn, of zijn het sociaal levende dieren omdat selectie op familie niveau werkt? Of: hoe ontstaan groepen waarin sommige individuen hun voortplanting opgeven? Waarom alleen bijen en mieren? Waarom leven niet alle dieren in groepen als het zo voordelig is? Wanneer werkt selectie op het individu en wanneer op de familie? Of beide? Zet het niet zijn hele theorie van selectie op individuen op losse schroeven? Hoewel Darwin in latere werken (Descent) nog eens terugkomt op het probleem, zijn de meeste evolutiebiologen het er over eens dat een begin van de echte oplossing pas 100 jaar later door Axelrod, Hamilton, en Trivers is gegeven.

Tenslotte vraag ik me af waarom het voorbeeld van de samenwerking bij bijen en mieren geen invloed had op het taalgebruik van Darwin. Waarom blijft hij spreken van the battle for life, the war of nature en struggle for existence?

Een uitgebreidere versie van dit blog zal als review verschijnen op mijn WDW website.

29 nov: inleiding iets aangepast (naar aanleiding van een opmerking van Gerdien de Jong).

Noten
  1. Martin Nowak (2011) 'Supercooperators. Evolution, Altruism and Human Behaviour'.
  2. Elliott Sober, D. S. Wilson (1999) 'Unto Others. The Evolution and Psychology of Unselfish Behavior'.
  3. De entry 'Altruism' (p.407) in Michael Ruse 'Evolution, The First Four Billion Years' verwijst zelfs helemaal niet naar de Origin.
  4. "As natural selection acts only by the accumulation of slight modifications of structure or instinct, each profitable to the individual under its conditions of life" komt voor in alle 8 edities van de Origin in exacte dezelfde woorden!
  5. In: The Variation of Animals and Plants under Domestication (1868) lezen we: "The inevitable result is an ever-recurrent Struggle for Existence. It has truly been said that all nature is at war; the strongest ultimately prevail, the weakest fail; " p.5 in beide edities 1868 en 1875. (F877; F880)
  6. The Descent of Man: "struggle for existence": 14X
  7. Edward O. Wilson schreef daarover: "in retrospect, his logic seems impeccable." Sociobiology, 25th Anniversary Edition, p. 117. Dat is een interessante opmerking! Hij bedoelt: achteraf gezien, met de kennis van nu, had Darwin gelijk! Maar Darwin kon het dus niet weten!?
  8. De woorden 'altruism' en 'symbiosis' komen in geen van de werken van Darwin voor. Volgens Google Ngram Viewer komt 'symbiosis' pas na 1880 in boeken voor. En 'altruism' begint pas na 1860 in boeken te verschijnen om daarna steeds te stijgen. 'Altuistic' komt in zeer lage frequentie voor tussen 1850 en 1860.
  9. Bradford Harris (2013) 'Evolution's Other Narrative. Why science would benefit from a symbiosis-driven history of speciation', American Scientist, Nov-Dec 2013. Dit artikel is nu extra relevant geworden, gezien bovenstaande. Harris vertelt dat de evolutietheorie een stuk makkelijker geaccepteerd zou worden door allerlei creationisten als er in plaats van die verdomde competitie wat meer samenwerking in zou zitten! Opvallend is dat hij als wetenschapshistoricus nalaat de Origin of Species te checken op mogelijke voorbeelden van samenwerking! Hij heeft gelijk dat Freeman, Herron in Evolutionary Analysis (4th Ed.) nauwelijks aandacht besteden aan (endo)symbiosis en dat is inderdaad een tekortkoming [toegevoegd: ma 1 dec 2014]

8 comments:

  1. " I should premise (vooropstellen) that I use the term Struggle for Existence in a large and metaphorical sense, including dependence of one being on another, and including (which is more important) not only the life of the individual, but success in leaving progeny. "

    Darwin OoS H3



    ReplyDelete
  2. Beste onbekende, hartelijk dank en welkom op dit blog. (bent U Jan van Hooff?).
    U heeft gelijk dat Darwin schreef dat hij 'Struggle for Existence' metaforische bedoelde, dus niet letterlijke strijd. Maar Darwin was diepgaand ambivalent over de term 'Struggle for Existence'. 16 jaar na de eerste druk van OoS (1859) schreef hij zelfs "The inevitable result is an ever-recurrent Struggle for Existence. It has truly been said that all nature is at war; the strongest ultimately prevail, the weakest fail; " p.5 van beide edities 1868 en 1875 (F877; F880) van The Variation...
    Als je je goed bewust bent dat struggle een metafoor is, dan ga je niet 'battle' of zelfs 'war' gebruiken.
    'War' is erger dan 'struggle'.

    Maar belangrijker is dat je het ebgrip 'competitie' niet kunt verwijderen zonder de essentie van natuurlijke selectie te vernietigen. Nat Sel is differentiele reproductie of: verschil in reproductie, maw: een soort competitie: wie de meeste nakomelingen heeft, die wint.

    Zels als je het hebt over altruisme (een woord dat Darwin niet kende) kun je niet zonder competitie: de groepen met de meeste altruisten winnen: dus zonder die competitie tussen groepen zouden er geen altruisten ontstaan.

    Hoe dan ook, dank voor Uw reactie. Ik ga het verwerken in mijn WDW review.

    ReplyDelete
  3. geachte heer Korthof


    Niet onbelangrijk in verband met uw vraag wat Darwin werkelijk gezegd heeft, lijkt me dat van de drie dingen die hij met zijn metafoor met name zegt te bedoelen, hij als eerste de 'dependence of one being on another' noemt.

    En het eerste concrete voorbeeld dat hij daarna geeft gaat ook over symbiose (niet over parasitisme). Daaruit mag toch blijken dat hij niet allereerst aan competitie gedacht heeft.

    Verder lijkt me van belang dat Darwin in het betreffende citaat de strijd om het bestaan, en daarmee evolutie, operationaliseert als ´success in leaving progeny´. Differentiële reproductie, inderdaad. Als Darwin de term gekend had, had hij hem zeer waarschijnlijk gebruikt.

    Uiteraard wordt er ook veel strijd geleverd als het om de reproductie van de fittest gaat en is de competitie soms ook, letterlijk, moordend. Maar zover ik weet, wordt er op dit gebied ook heel veel, en met succes inderdaad, samengewerkt.

    Ps ik ben niet Jan van Hooff, slechts een toevallige, geinteresseerde passant.

    ReplyDelete
  4. Beste geinteresseerde passant, ik ga de betreffende passage en wat er op volgt bestuderen.

    ReplyDelete
  5. Beste geinteresseerde passant, even een vraag tussendoor: het woord 'symbiosis', 'symbiotic' komt niet voor in de Origin of enig ander werk van Darwin. Welk voorbeeld van symbiose bedoelt U?

    ReplyDelete
  6. Darwin gebruikt de term synbiose niet, maar hij bedoelt het misschien toch wel in de volgende passage:

    The missletoe is dependent on the apple and a few other trees, but can only in a far-fetched sense be said to struggle with these trees..
    en..
    As the missletoe is disseminated by birds, its existence depends on birds...

    Tenmiste zo zijn deze passages te lezen, lijkt me.

    ReplyDelete
  7. Onbekende, bedankt voor je opmerkingen/tegenwerpingen. Het houdt me scherp en voorkomt tunnelvisie. Symbiose: Het hangt van de definitie van symbiose af: volgens wiki: "the living together of unlike organisms." Dat is heel ruim, en klinkt 'mooi', maar en kan ook parasitisme inhouden. (met enig geweld kun je dat 'samenwerking' noemen).
    Jouw voorbeeld van Darwin: mistletoe in de ruime definitie is symbiose, maar Mistletoe is een 'obligate hemiparasitic plant' want het absorbeert water en voedingsstoffen van de boom waarop het zit. en bij mijn weten is dit niet een voorbeeld van wederzijds voordeel, de boom of de tak kan er zelfs aan dood gaan als er veel Mistletoe op zit.
    Darwin wist ook dat missletoe parasitair is:
    "The missletoe is dependent on the apple and a few other trees, but can only in a far-fetched sense be said to struggle with these trees, for if too many of these parasites grow on the same tree, it will languish and die."
    Het voorbeeld wordt door Darwin ook wel 'co-adaptation', coadaptation genoemd. Het is dus opletten met de begrippen.
    Let ook op de spelling, Darwin gebruikt maar liefst 3 spellingen: mistletoe, misletoe, misseltoe in de verschillende drukken van de Origin! (curieus!)

    ReplyDelete
  8. Onbekende schreef: "Verder lijkt me van belang dat Darwin in het betreffende citaat *) de strijd om het bestaan, en daarmee evolutie, operationaliseert als ´success in leaving progeny´. Differentiële reproductie, inderdaad. Als Darwin de term gekend had, had hij hem zeer waarschijnlijk gebruikt. "

    *)" I should premise that I use the term Struggle for Existence in a large and metaphorical sense, including dependence of one being on another, and including (which is more important) not only the life of the individual, but success in leaving progeny."

    Maar: dat laatste "success in leaving progeny" is natuurlijke selectie.
    Darwin heeft dus eigenlijk ten dele de 'Struggle for Existence' laten samen vallen met 'Natural Selection'.
    Maar Hoofdstuk 3 is de 'Struggle for Existence' en Hoofdstuk 4 is 'Natural Selection'. Hij had ze dus kunnen samenvoegen. Of je kunt H3 zien als een prelude voor H4. H3 zegt er worden meer nakomelingen geproduceerd, dan er kunnen blijven leven, en H4 zet dan uiteen dat ze niet allemaal kunnen blijven leven en dat toevallig goed aangepaste varianten zullen overleven, en de slecht aangepaste varianten zullen sterven of minder nakomelingen zullen nalaten.

    De moderne vraag is: waarom produceren ouders meer nakomelingen dan er in leven kunnen blijven? is dat een adaptatie? maar het is niet efficient, zo lijkt het. Efficienter is precies genoeg. Maar als er dan een zwakke variant tussen zit heb je te weinig... Maar waarom zijn er dan varianten/mutaties? Dat is ook niet efficient? etc

    ReplyDelete

Comments to posts >30 days old are being moderated.
Safari causes problems, please use Firefox or Chrome for adding comments.