17 December 2015

Weinig dierenwelzijn in 'De mythe van het economisme' van Jesse Klaver

De mythe van het economisme
Jesse Klaver
In het boek van Jesse Klaver De mythe van het economisme komt dierenwelzijn welgeteld 1x voor:
"De vleesindustrie is een ander glashelder voorbeeld. dat het najagen van eigenbelang niet tot collectieve voorspoed leidt maar juist veel schade aan kan richten, maakt de prijs van vlees duidelijk. In die prijs zijn de negatieve gevolgen voor dierenwelzijn, natuur, en mensen niet meegenomen. De bio-industrie is een belangrijke uitstoter van broeikasgassen. (...)
In Nederland leefden in 2013 op ieder moment van de dag 100 miljoen dieren in gevangenschap, bestemd voor consumptie. Jaarlijks worden in ons land 500 miljoen dieren gedood; twee derde van dat vlees wordt geëxporteerd naar het buitenland. En worden wij Nederlanders daar rijk van? Vergeet het maar. De bijdrage van deze vleesexport aan de Nederlandse economie is slechts 0,6 procent van het bbp. In harde euro's: zo'n 3,6 miljard. Weegt dit bedrag op tegen alle schade en leed die de bio-industrie veroorzaakt?" [1].
Klaver is zich dus bewust dat bio-industrie dierenleed veroorzaakt. Daarom begrijp ik ook niet dat hij in DWDD zegt dat 'er niets mis is met een lekker stukje vlees' (zie vorig blog). Hij spreekt zichzelf tegen. Er is alles mis met vlees. Hoe kun je genieten van een lekker stukje vlees als je weet dat het dierenleed veroorzaakt?

Wat me bovendien steekt is dat hij niet eens zegt dat hij  biologisch vlees eet of vlees met het 'Beter Leven' keurmerk. Dat is het minste wat je kunt doen als je toch vlees moet eten. Staat ook niet in zijn boek. Bovendien is er tegenwoordig een overvloed aan vleesvervangers op de markt. Ga die bedrijfstak stimuleren.

Ten tweede: "worden wij Nederlanders daar rijk van?" is een levensgevaarlijke vraag. Want, stel dat we er wel rijk van werden, zou het dan wel opwegen tegen alle schade en leed? Stel dat we er 36 miljard aan verdienden, zou dat wel opwegen tegen het dierenleed? Dierenleed is fout of we er nu rijk van worden of niet.

Klaver wil wel iets tegen overmatige vleesconsumptie doen:
"Zo kun je je via belastingen de marktprijs corrigeren: we brengen bijvoorbeeld vlees onder bij het hoge btw-tarief, in plaats van het lage. Plofkippen en kiloknallers zullen dan duurder worden en we zullen minder vlees gaan eten" (28/66, H4)
Dit staat ook bekend als 'vleestaks'. Ook de PvdD en D66 willen belasting op kiloknallers. Het is beter dan niets. Je kunt het zien als eerste stap in het afschaffen van de bio-industrie. Klaver wil dus wel minder vlees eten maar dierenwelzijn staat niet hoog op de agenda. Misschien heeft het zijn tijd nodig. Hij is nog jong.

Voorlopige conclusie: ben je voor matige vleesconsumptie dan stem je GroenLinks, ben je principieel tegen vleesconsumptie dan stem je PvdD.


Noten

  1. Ik heb de ebook versie gebruikt, daarom kan ik geen pagina nummers noemen. Het eerste citaat staat op pagina 18 van 66 van hoofdstuk 4 (paragraaf: 'Dogma 1: De onzichtbare hand zorgt voor een optimaal resultaat'). Het zijn dus relatieve pagina nummers (27%). Het hangt ook af van lettergrootte, etc. Overigens: ik gebruik de Kobo Aura HD, die heeft een goed leesbaar scherm, maar na zo'n 2 jaar begint het touchscreen ontzettend traag en onwillig te reageren op vingerbewegingen, waardoor onderstrepingen en zoeken buitengewoon irritant gaat worden.

10 comments:

  1. Gert,

    Zoals ik ook al aangaf in mijn commentaar op je vorige blogpost, zijn de vleesprijzen inderdaad schandalig laag. Die moeten echt dringend omhoog. Wat ik erg vind, ongelooflijk slechte politiek en economie, is dat deze prijsverhoging ten goed komt aan de belastingpot. Wordt dit geld vervolgens gebruikt om de veeteler te stimuleren minder industrieel en meer 'biologisch' te werk te gaan? Om hem te subsidiëren? Dat is de grote vraag en daar lees ik niets over.

    ReplyDelete
  2. Marleen,
    "Het Centraal Planbureau heeft in 2007 al geconcludeerd dat een vleesaccijns goed kan. Een heffing van 1 euro per kilo levert de schatkist jaarlijks iets van 1,5 miljard euro op. Een deel van dit geld kan bestemd worden voor compensatie van koopkrachtverlies bij de minima of voor meer controle van slachterijen.":
    volgens Hans Baaij en Jan Terlouw Laat die vleestaks er komen, en wel nu, Trouw 12-09-13

    Ik denk dat je dit niet moet verwarren met boeren die 'biologisch vlees' produceren of die werken met het keurmerk 'Beter Leven'. Die belasting zou zijn om het stunten met vlees door supermarkten de wereld uit te helpen.

    Wat ik van belasting weet: alles gaat in een grote pot en de politiek bepaalt waar dat geld naar toe gaat. Maar het idee van vleestax is al oud, en de invoering stuit op veel weerstand. Dus voorlopig moet ieder indivudu zijn eigen keuze maken om minder vlees te eten.

    Hoe zit het nu: is er in Italië een keurmerk voor 'diervriendelijk' vlees? Alles begint met een keurmerk. Is er een Italiaanse dierenbescherming die zo'n keurmerk kan organiseren? zoals in Nedederland?
    Zijn er vleesvervangers beschikbaar? Is er zoiets als de Vegetarische Slager die producten verkoopt die sprekend lijken op vlees? Is er een Vegetariers Bond?

    Ik zie dat er al een Italiaanse pagina
    Partito per gli Animali
    https://it.wikipedia.org/wiki/Partito_per_gli_Animali
    is. Die kan nog wel wat uitgebreid worden, maar ik ken geen Italiaans.

    ReplyDelete
  3. Ik ben ook van mening dat een btw-verhoging het dierenwelzijn niet zal verbeteren. Ik ben zelfs bang dat de dieren het er nog slechter van gaan krijgen. Het zou mij niet verbazen als supermarkten dan gewoon tegen hun leveranciers zeggen: Wij willen vlees voor dezelfde prijs blijven verkopen, maar nu moeten wij meer btw afdragen, dus lever het maar voor 12% lagere kosten.

    Als je de prijsverhoging die een btw-verhoging met zich meebrengt (14%) direct aan de boer zou betalen, dan heeft die boer financieel de ruimte om de dieren op een normale manier te behandelen.

    En dierenwelzijn in heel Europa is een goed streven, maar laten we dan eerst maar eens in de buurt beginnen. Wij kopen in Nederland altijd (producten met) vlees met minimaal 1 Beter Leven-ster. We komen ook regelmatig in een Belgische supermarkt, maar daar kopen we nooit vlees, want daar kun je (op de foie gras-vervanger na) helemaal niets over dierenwelzijn vinden op producten.

    De enige manier om zaken beter te regelen is om wettelijk de minimale eisen voor dierenwelzijn vast te leggen. En dan ook te stoppen met het importeren van producten uit landen waar ze zich niet aan deze regels houden. Maar dat laatste is, volgens mij, door de vele handelsverdragen onmogelijk geworden.

    De Nederlandse boeren werken nu alleen op deze manier omdat de consument een kleine verhoging van de vleesprijs niet over heeft voor het welzijn van dieren die men toch nooit ziet.

    ReplyDelete
  4. Gert,

    Voorzover ik weet bestaat er geen keurmerk voor 'diervriendelijk' vlees in Italië. We komen hier niet verder dan scharrelkippen en -eieren. Er zijn wel veel organisaties voor dierenbescherming, maar het grootste deel daarvan houdt zich bezig met honden en katten.
    Zoals: Ente
    Nazionale Protezione Animali

    waar ik ook iets vond over <a
    href="http://www.enpa.it/it/8373/cnt/cronache-veg/foie-gras-conad-segua-l-esempio-di-panorama-e-lo-m.aspx>Foie Gras</a>
    . Deze wordt geweerd uit verschillende supermarkten, maar dat zijn dus enkele acties

    Er zijn wel grote acties geweest. Zo hebben 'animalisti' ooit alle honden van een kennel losgelaten, want deze werden gebruikt voor laboratorium onderzoek. Maar het betreft vaak aaibare dieren en niet zozeer vee.

    ReplyDelete
  5. Johan Stuyts, dank voor je bijdrages.
    Je zou gelijk kunnen hebben, maar ik heb eerlijk gezegd te weinig verstand van de economie van de hele voedselketen om te kunnen voorspellen wat de effecten van vleestax zijn op dierenwelzijn. Bovendien ken ik de details van het vleestax voorstel niet. Ben benieuwd wat de PvdD er van vindt.

    Als het in België en Italië zo slecht geregeld is, dan hebben we in Nederland toch een relatief bevoorrechte positie: met onze keurmerken en 'natuurvoedignszaken' (Ekoplaza) en Vegetarsiche Slager, Vivera, Quorn, ondanks of jusit dankzij (!) onze gigantische bio-industrie.

    Marleen, hebben ze in Italië het Europese bio-keurmerk, (groen met dat blad erop) dat is een Europees keurmerk
    http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/europees-biologisch.aspx

    Zijn er in Italië natuurvoedingszaken zoals Ekoplaza? deze supermarkt streeft er naar uitsluitend biologische producten in de winkel te hebben. Zelfs sommige producten van de Vegetarische Slager worden geweerd omdat de grondstoffen niet biologisch zijn (wel plantaardig natuurlijk) bv soja uit Amerika.

    En dan hebben we nog het EKO keurmerk dat verder gaat dan het Europese Bio keurmerk
    http://www.eko-keurmerk.nl/product/ondernemer/faq

    Kan het zijn dat er in Italië niet zo iets is als de Nederlandse bio-industrie (die echt groot is)? en er daarom minder behoefte is aan keurmerken? Zijn er wantoestanden in de Italiaanse veeteelt?
    (ik zag laatst op tv de affaire met parmaham)

    ReplyDelete
  6. Ik ben ook geen econoom, maar als mensen minder vlees gaan kopen omdat de btw verhoogd is, dan zullen supermarkten dat niet leuk vinden. Een reactie is dan te verwachten.

    Gaia in België verricht zeer goed werk, maar het is helaas niet zichtbaar op de producten in de supermarkten. Wat dat betreft denk ik dat we in Nederland qua keuze voor vlees afkomstig van beter behandelde dieren en vleesalternatieven een stuk beter af zijn.

    Ik zal in België eens beter op het bio- en EKO-keurmerk gaan letten.

    Wat Italië betreft heb ik alleen kleine stukjes van een documentaire over de buffels voor buffelmozzarella gezien. Ik ben blij dat ik niet de hele documentaire heb gekeken.

    ReplyDelete
  7. Johan Stuyts, De Vegetarische Slager heeft producten in Delhaize supermarkt en die heeft 775 winkels in België. Op deze pagina staan ook alle verkooppunten in Belgie:
    https://www.devegetarischeslager.nl/vind-ons/verkooppunten
    (alles is vegetarisch, maar niet alles is biologisch, maar daar wordt aan gewerkt)

    ReplyDelete
  8. Ik vind de prodcuten van de Vegetarische Slager nogal prijzig. Het zijn plantaardige producten, maar de prijs komt in de buurt van vlees met 3 sterren. Ik begrijp dat de markt nog klein is, en dat de kosten daarom hoger zijn. Als ik moet kiezen tussen een vegetarische hap of een stuk vlees voor dezelfde prijs, dan kies ik nog steeds voor het vlees.

    Maar ik ben ondanks de sterren nog steeds bezorgd om het welzijn van de dieren. Het is mij nog steeds niet helemaal duidelijk of het doden van de dieren gebeurt zonder (al te veel of langdurige) stress voor de dieren. Voorlopig nog maar even de oogkleppen op en hopen dat het Beter Leven-keurmerk ook naar de manier van doden kijkt.

    ReplyDelete
  9. Johan zei: Als ik moet kiezen tussen een vegetarische hap of een stuk vlees voor dezelfde prijs, dan kies ik nog steeds voor het vlees.

    Maar een lage prijs is juist het hele probleem! dat is precies het probleem van die kiloknallers! waar Wakker Dier al jaren tegen strijd. Als je vlees voor een lage prijs moet leveren dan kun je die dieren geen goed leven en geen goede dood geven. Ze worden sowieso aan de lopende band gedood. Kan dat: met aandacht en liefde een dier doden?

    De vegetarische slager gaat een eigen fabriek bouwen in Brabant, de prijzen zullen dalen.
    Waarom het nu relatief duur is weet ik ook niet. het kan iets te maken hebben met het feit dat het innovatieve producten zijn en er veel geld in research gestopt is. en dat de smaak vaak kan wedijveren met echt vlees, ook dat vereist onderzoek, topkoks, etc.
    Succes!

    ReplyDelete
  10. Dat de veel te lage prijs het probleem is, daar zijn we het alle twee over eens. Mijn punt was dat een vegetarisch product (dat qua beleving op vlees lijkt), nu ongeveer net zo veel kost als vlees met 3 sterren. En dat is het duurste vlees dat ik in de supermarkt kan kopen.

    De prijs van vlees 3 sterren is hoog genoeg om dieren een (erg) goed bestaan te geven. Als de consument bereid zou zijn om een prijs te betalen die in de buurt van de prijs van 3 sterren komt, dan gaat het met het dierenwelzijn een stuk beter.

    Wat betreft het doden van dieren: Zowel aandacht en liefde komen hier natuurlijk niet bij kijken. Wat mij betreft is het voldoende dat de dieren zonder stress, en snel en (zo goed als) pijnloos gedood worden. Hebben wij als mens het recht om dat te doen? Een lastige vraag, maar ik heb er geen problemen mee, vooropgesteld dat het dier tijdens zijn leven een minimaal welzijnsniveau heeft gehad.

    Dat de Vegetarische Slager een fabriek gaat bouwen is goed nieuws. Ik ben benieuwd wat dit voor invloed op de prijs heeft. Als die daalt, dan verwacht ik dat onze vleesconsumptie ook zal dalen. Maar misschien ga ik nu al beginnen met deze producten te kopen, om de ontwikkeling en productie hiervan te stimuleren.

    ReplyDelete

Comments to posts >30 days old are being moderated.
Safari causes problems, please use Firefox or Chrome for adding comments.