Topjaar 2017: heggenmus, pimpelmees, roodborst en merel broedend in de tuin

Eén van de roodborst ouders, 5 juni 2017 ©GK

Roodborst (oplettende houding). 5 juni 2017 ©GK

Het is een voorrecht om vier broedende vogelpaartjes in je tuin te hebben: gelijktijdig roodborst, heggemus, pimpelmees en in juni nog ons merelpaartje. Nog nooit eerder voorgekomen. Het is een kleine tuin van 6 x 10 meter. Maar we hebben in de loop der jaren geprobeerd om geschikte nestgelegenheden in de vorm van dichte groenblijvende struiken en klimop te 'ontwikkelen' ('natuurontwikkeling' heet dat tegenwoordig!).

Roodborst met voer voor de jongen (1 juni 2017) ©GK

De roodborst zagen we regelmatig, vooral 's winters, en heeft op een in onbruik geraakte en door klimop overgroeide regenpijpbloempot genesteld. Slim bedacht: een nest met een stevige en gratis bodem en goed verscholen. Ze hebben dat nest gebouwd toen we een week afwezig waren. Het nest zit dichtbij de keukendeur en als we thuis zijn gaat die vaak open. Ik betwijfel of ze die plek ook gekozen hadden als we thuis waren geweest in die periode...

Versuft roodborst jong na botsing met raam (6 juni 2017) ©GK
donsveertjes nog op de kop zichtbaar!
lijkt een beetje op een mereljong...

Deze foto van het roodborst jong heb ik te danken aan een onfortuinlijke botsing met het raam. Het gaf een klap waardoor we ontdekten dat er iets aan de hand was. Het arme beestje bleef zeker een minuut versuft stilzitten, zodat ik snel een foto kon maken. Gelukkig is het na een minuut weer weggevlogen. Ik hoop dat hij er niets aan overgehouden heeft. Voor mij een geluk bij een ongeluk, want ze zijn moeilijk te fotograferen. Ze verstoppen zich in de vegetatie of vliegen weg uit onze tuin.
Later, bij het schoonmaken van het nest vond ik nog één intact ei. Dat moet er de hele tijd dus gelegen hebben terwijl de jongen gevoerd werden. De roodborst ouders hebben het niet weg (kunnen) halen, of hebben het gewoon genegeerd.

niet uitgekomen roodborst ei (18 juni 2017) ©GK
plm. 20 mm

Pimpelmezen drama:

het pimpelmezen nest met dode jong ©GK

de resten van een bijna vliegrijp jong ©GK

pimpelmezen ei is plm 14 mm groot ©GK

Met de pimpelmezen is het niet zo goed gegaan. Ik vond 11 juni in het nestkastje een dood jong, al in de veren. Misschien een week voor het uitvliegen. Misschien zijn de andere uitgevlogen, dat weet ik niet. Nog gekker: het nest is een stapelnest en onderin het hoge nest van strootjes en mos lagen 4 eieren. Ze bleken lichtgewicht. Mislukt. De drie eieren samen wogen minder dan 1 gram! De brievenweger bleef op 0 staan. Lege eieren. Het pimpelmezenpaartje heeft een nieuw nest gebouwd bovenop het oude met de mislukte eieren. Ik heb de nestkast helemaal leeggehaald en goed schoongeborsteld. Klaar voor een volgende poging. Wie weet.

De merels (onze merels) hadden dit seizoen elders al een nest, en in juni hebben ze onze klimop goedgekeurd en zonder dat we het echt in de gaten hadden, hadden ze daar een nest gebouwd. Dus: vier nesten in een kleine tuin. Zeker als je bedenkt dat Groei en Bloei alles kleiner dan 150 m² tot een 'kleine tuin' rekent. We zitten met onze 60 m² nog niet eens op de helft. 

De roodborst en de heggenmus nestelden voor de eerste keer in onze tuin sinds het begin. Daar zijn we speciaal trots op. De aanwezigheid van een bos op korte afstand van onze tuin is waarschijnlijk een pré (voedsel!). Maar ook hebben we zelf in de tuin voedselbronnen als de krentenboom, vuurdoorn (bessen in het najaar), druiven, Japanse wijnbes (frambozen), slakken, regenwormen, mieren, etc.

Ook de buren hebben nestkastjes opgehangen voor gierzwaluwen (!), vleermuizen (!) en koolmezen. Maar roodborst, heggenmus en merel hebben daar niets aan. Het is geen compensatie voor gebrek aan groen. Het groenoppervlak van buurtuinen is kleiner vanwege een aangebouwde serre, en/of een groter oppervlakte aan bestrating. Sommige (achter)buren hebben zelfs het hele oppervlakte betegeld. Of een aanbouw aan het schuurtje. Daarom hebben ze weinig of helemaal geen natuurlijke nestgelegenheden. Wij hebben alleen de noodzakelijke bestrating om van de keuken naar het schuurtje te komen. Géén serre. De rest is groen. Eindelijk is 'de moeite' beloond. 2017: een goed vogeljaar!