Wilma de Rek: De Kleine Darwin. Een samenvatting van de Origin of Species

Wilma de Rek (2018)
De Kleine Darwin.
Atlas Contact

Journalist en auteur Wilma de Rek schreef De Kleine Darwin. Zijn baanbrekende evolutietheorie samengevat. Het is inderdaad een klein boekje, 96 pagina's. Verkrijgbaar op papier als hardback en als ebook. Het is géén vertaling van de Origin of Species maar een samenvatting gebaseerd op de Nederlandse vertaling van Ludo Hellemans van de eerste druk. 

Wilma de Rek schrijft: "Dit boekje is geen commentaar, geen wetenschappelijke verhandeling, geen essay; het is een samenvatting. Dit is wat Darwin in de Origin beweert. Hier zullen we Darwins opbouw daarom netjes volgen, te beginnen met de inleiding en eindigend met zijn conclusie."
Zo'n samenvatting bestond er nog niet in de Nederlandse taal. Het is een goed idee om dat te doen. Ze heeft het manuscript door de filosoof Johan Braeckman laten lezen. Ik heb geen idee hoe groot zijn invloed was.

Ze geeft een uitgebreide historische inleiding over Darwin en zijn tijd voordat ze met de eigenlijke hoofdstukken begint. Ze merkt op dat de Origin 13 hoofdstukken telt (het zijn er 14). Haar boek telt echter 10 hoofdstukken inclusief de Inleiding maar exclusief haar historische inleiding. Zij heeft dus 10 hoofdstukken terwijl Darwins Origin 14 hoofdstukken telt. Darwin's hoofdstukken 7 (Instinct), 8 (Hybridism) en 9 (The imperfection of the geological record) zijn niet als zodanig terug te vinden. Verder is haar hoofdstuk 8 een samenvoeging van Darwin's hoofdstuk 11 en 12 'Geographical Distribution'.
Dit had ze wel mogen vertellen in haar inleiding, want de indruk wordt gewekt dat het hele boek hoofdstuk voor hoofdstuk wordt samengevat.

Grappig is dat ze ook geen commentaar geeft op verouderde inzichten zoals de erfelijkheid van verworven eigenschappen, ook niet in een voetnoot. Maar dat is ook wat ze in de inleiding heeft gezegd. Van één formulering vraag ik me af of Darwin dat zo gezegd heeft: dat kruising tussen soorten steriele nakomelingen oplevert is om 'verwarring van alle organische vormen te voorkomen'. Idem: dat verbazingwekkende aanpassingen van organismen 'het waarmerk dragen van een veel hoogstaander vakmanschap' (verwijst naar de Schepper en dat is nu net wat Darwin bestreed). Haar hoofdstuk 6: Moeilijkheden met de theorie opent ze met "In het zesde tot en met negende hoofdstuk komt Darwin zelf op de proppen met een aantal moeilijkheden met de theorie." Maar Darwin heeft maar één hoofdstuk met die titel. Zijn Hoofdstuk 7 heet 'Instinct', 8 'Hybridism' en 9 'On the imperfection of the geological record'. Zo had ik het nog niet gezien, maar het is wel haar interpretatie dat die 4 hoofdstukken over moeilijkheden gaan. Maar goed, er zit een kern van waarheid in. Darwin's eerlijkheid is daardoor alleen maar indrukwekkender.

Alles bij elkaar is het een goed idee om de Origin samenvatten in het Nederlands. Als je niet weet wie Darwin was en wat hij geschreven heeft, is dit een laagdrempelig begin. Doordat Wilma de Rek een buitenstaander is, komt zij zo nu en dan tot andere formuleringen dan je gewend bent. Dat geeft soms een verfrissende nieuwe blik op sommige inzichten uit Darwin's werk. Jammer dat Darwin's portret niet op het omslag staat! Al was het maar een klein portretje.

Ik heb de e-book versie gebruikt. Ik heb het boek toegevoegd aan mijn pagina met Nederlandse evolutieboeken (WDW website). 

 

PS: wil iemand met toegang tot Facebook, LinkedIn, etc. haar op de hoogte stellen van dit blog?