Is het corona virus uit een Chinees lab in Wuhan ontsnapt?

Door een vraag van een lezer moest ik me verdiepen in de kwestie of het COVID-19 corona virus uit een Chinees lab in Wuhan was ontsnapt. Tot nu toe had ik dit als complot theorie afgehandeld en verder genegeerd. Maar door intensief lees- en zoekwerk bleek dat er toch meer aan de hand was. Ik kwam terecht bij een persoon die een zeer uitgebreid blog had geschreven met honderden verwijzingen naar allerlei informatie in krantenartikelen tot en met wetenschappelijke publicaties [1].
Deze persoon probeert aannemelijk te maken dat de huidige corona pandemie, uit het Wuhan Instituut voor Virologie is ontsnapt en zich vervolgens over de wereld verspreidde van mens tot mens. Het instituut ligt een paar km verwijderd van de markt waar levende dieren worden verhandeld en waarvan aangenomen wordt dat daar alles begonnen is: "COVID-19, emerged in close proximity to the only BSL-4 virology lab in China".

Er zijn een aantal zaken die ik te weten ben gekomen waardoor ik de 'lab ongeluk theorie' serieus ben gaan onderzoeken. Ik zie het nu als een een reële mogelijkheid die nog niet bewezen is. Een paar belangrijke zaken zijn (ik kan absoluut niet volledig zijn):

Er wordt daadwerkelijk virologisch onderzoek gedaan naar corona virussen, hoe ze werken, hoe ze cellen in kweek binnenkomen en idem met proefdieren. Daar wordt over gepubliceerd in de gangbare wetenschappelijke bladen. Dit is naar aanleiding van de vorige SARS epidemie. De doelstelling is om bij de vondst van nieuwe virussen in dieren te kunnen voorspellen of ze een potentieel gevaar voor een pandemie in de mens opleveren. Dit is een nuttige doelstelling. Maar om een voorspelling te kunnen doen moet je kunnen experimenteren met het virus, het virus wijzigen en kijken wat het effect is. Je wilt ook weten welke onderdelen het virus virulent (hoe snel dringt het de cel binnen, schadelijker, dodelijker) maken in de mens. Daar kun je menselijke celkweken voor gebruiken of de dieren waar het virus zich van nature goed in vermenigvuldigt.

Francis Collins

Francis Collins heeft als hoofd van het National Institutes of Health (Amerika) dit soort onderzoek toegestaan [4]. Dit is openbare informatie. Dat wil niet zeggen dat alle details van de resultaten van zo'n onderzoek openbaar zijn. Maar dit soort onderzoek wordt gedaan. Dus virussen worden gemanipuleerd en wanneer die per ongeluk een mens besmetten, kunnen ze een pandemie veroorzaken. Francis Collins heeft kennelijk het volledige vertrouwen dat onderzoekers zich aan de regels houden en dat er geen ongelukken gebeuren.
Dit soort onderzoek begint pas echt gevaarlijk te worden als je doelgericht labtechnieken gebruikt om het virus krachtiger en schadelijker te maken [6]. Dat heet officieel 'gain of function' [9] (google deze term) oftewel nieuwe eigenschappen creëren door mutatie of genetic engineering. En dat soort onderzoek gebeurt. In Amerika wordt het toegestaan en gefinancierd door het NIH. Nog sterker: ontsnappingen zijn bepaald niet denkbeeldig! In het verleden zijn virussen uit het lab ontsnapt die een pandemie hebben veroorzaakt: in 1977 uit een Russisch lab en 1978 uit een lab in Birmingham [7], [8].

Op 22 feb 2017 publiceerde Nature over de gevaren van dit soort onderzoek in Chinese laboratoria: "Inside the Chinese lab poised to study world's most dangerous pathogens". Daarin wordt bevestigd dat het Wuhan Virology Institute dermate risicovol virologisch onderzoek wil gaan doen o.a. aan SARS dat een biosafety level-4 (BSL-4) laboratorium nodig is. In het Nature artikel staat ook: "The SARS virus has escaped from high-level containment facilities in Beijing multiple times" [2],[5]. In China gaat dit toch allemaal net even ietsje anders dan in het Westen [3], [8].
Voeg dit alles bij elkaar plus nog meer dat U makkelijk kunt googlen: 1) gain of function onderzoek, 2) wordt gedaan in Wuhan, 3) er zijn eerder pathogenen uit een Chinees lab ontsnapt, dan is de 'lab ongeluk theorie' een realistische mogelijkheid.

Een belangrijk gegeven is de natuurlijkheid van de genetische code (in dit geval de RNA sequence) van het corona virus zoals het in mensen overal ter wereld wordt aangetroffen. Daarin moet je moeten kunnen zien of het natuurlijk is ontstaan of niet. Met name bij welke virus groep het hoort. Natuurlijk: het hoort bij corona virussen net als SARS. Maar er is verschil. Er is tot nu toe geen dierlijk corona virus gevonden dat voldoende (zeg tenminste 99%) lijkt op het virus dat nu de pandemie veroorzaakt. Het verschil tussen het dierlijk corona virus en het menselijk corona virus mag niet te groot zijn om door een natuurlijk evolutie proces verklaard te kunnen worden. Er moet een plausibel evolutionair scenario gegeven worden. Er is nu nog teveel onduidelijkheid. En dat is raar en noodzaakt verder onderzoek. Maar omdat het dichtstbijzijnde natuurlijk corona virus nog niet gevonden is, kan de lab ongeluk theorie niet weerlegd worden.

Dus: wat we nodig hebben om de zaak te beslissen is: de genetische code van een corona virus van een dier in dat in Wuhan kan zijn geweest of nog steeds aanwezig is, en dat tenminste 99% gelijk is aan het menselijke pandemische corona virus en een plausibel evolutionair scenario hoe het virus gemuteerd is mocht het een significant verschil hebben. Ik ben van plan om uit te zoeken wat er tot nu toe bekend is over de evolutionaire verwantschappen. Maar misschien nog belangrijker, en zeker urgenter, is westerse toegang tot de vriezers van het Wuhan virologie instituut. En zo snel mogelijk voordat bewijsmateriaal vernietigd wordt.

De rest is allemaal circumstantial evidence. Het heeft totaal geen zin om eindeloos veel circumstantial evidence te verzamelen. Het is nooit doorslaggevend bewijs.

Noten

1. Logistical and Technical Exploration into the Origins of the Wuhan Strain of Coronavirus (COVID-19), Posted on January 31, 2020 by harvard2thebighouse.
2. Het 'grappige' is dat Nature later een disclaimer heeft toegevoegd aan het artikel: "Editors’ note, January 2020: Many stories have promoted an unverified theory that the Wuhan lab discussed in this article played a role in the coronavirus outbreak that began in December 2019. Nature knows of no evidence that this is true; scientists believe the most likely source of the coronavirus to be an animal market." NB: doet Nature deze hoogst ongebruikelijke waarschuwing over een artikel van een paar jaar geleden om de vriendschappelijke betrekkingen met China niet in gevaar te brengen? Is dit objectief en wetenschappelijk? Of meten met twee maten? De natuurlijke oorsprong theorie is ook een 'unverified and unproven theory'!
3. "International public health agencies were still irked by the foot-dragging that hindered Chinese officials at various levels of the bureaucracy from announcing the outbreak in Guangdongg province in time to staunch the initial spread of SARS to Hong Kong and beyond. During the epidemic a three-man international delegation of scientists who came to China to gather information had to wait nine days in Beijing before they were allowed to meet with the head of the Chinese CDC." uit: chapter 5 van Animals Viruses and Humans. A narrow divide, Warren A. Andiman, 2018.
4. Francis Collins is het er helemaal mee eens dat covid-19 een natuurlijke oorsprong heeft: Genomic Study Points to Natural Origin of COVID-19, 27 maart 2020. Er staat in dat stuk niets over gevaarlijk onderzoek dat hij heeft toegestaan, etc. Waarom is het zo belangrijk om de mensheid te overtuigen dat de pandemie een natuurlijke oorsprong heeft, ook al hebben we nog geen voldoende bewijs? 25 april 2020
5. In het artikel 'The proximal origin of SARS-CoV-2' met het belangrijkste bewijs voor de natuurlijke oorsprong wordt erkend dat "there are documented instances of laboratory escapes of SARS-CoV". Dat er ontsnappingen hebben plaatsgevonden wordt niet ontkend en is dus een reële mogelijkheid. 25 april 2020
6. Een voorbeeld: A SARS-like cluster of circulating bat coronaviruses shows potential for human emergence; Nature Medicine 9 Nov 2015. 28 april 2020
7. Dorothy H. Crawford (2018) Viruses. A very short introduction, pag 354/412 van het ebook in hoofdstuk 'What can we expect from viruses in the future?' Iedereen zou dus het gevaar van ontsnapping serieus moeten nemen! 29 april 2020
8. In drie gevallen is een dodelijk virus uit een lab ontsnapt. Bijvoorbeeld: in 2004 werd een influenza stam die in 1957 per ongeluk naar duizenden laboratoria gezonden in een testkit. Het werd op tijd ontdekt en wonderbaarlijk is geen virus ontsnapt. Bron: Michael Greger  (2020) How To Survive A Pandemic, 106/2247. 11 Juni 2020
9. 'Gain of function': zie ook Letters to the Editor, Science 18 Oct 2013 (dus lang voor de pandemie): 'Gain-of-Function Research: Unproven Technique' is een kritiek op Ron Fouchier et al. 26 Feb 2024