Evolution blog: ObsIdentify (NIA) herkent Cetti's zanger op tegenlicht foto met 99% zekerheid

f/9,0 1.1250 sec ISO 1600. Sony 70-350 telezoom. 9 Jan 2021
Bewerkte foto. ObsIdentify voorspelt:
Cetti's Zanger - Cettia cetti met zekerheid 96.9%

f/9.0 1/3200 sec ISO 1600. Sony 70-350 telezoom. 9 Jan 2021
ObsIdentify voorspelt Cetti's Zanger met 99,8% zekerheid

Het beeldherkenningsprogramma ObsIdentify (NIA) heeft een tegenlicht foto van een Cetti's zanger met 99% zekerheid herkent.

Hij zat in het struikgewas aan de rand van een meertje. Ik wist absoluut niet wat het was. Zelfs thuis op mijn computerscherm wist ik het niet. Het had iets van een winterkoning, maar de staart was te lang. Of een Rosse Waaierstaart, maar die is zeer zeldzaam. Of een staartmees, maar die heeft een lange smalle staart en een kleiner lichaampje. Toen ik de foto's aanbood aan ObsIdentify (waarneming.nl) kreeg ik tot mijn grote verbazing scores van 99% en hoger voor de Cetti's zanger! Voor een tegenlicht foto! Waar totaal geen kleur in zit. Zelfs het beste fototoestel en lens kan geen kleur tevoorschijn toveren uit een tegenlicht foto. Ik heb de foto's bewerkt om er nog zoveel mogelijk detail uit te halen. De zon scheen die middag. Maar ik en/of de zon stonden verkeerd. Het vogeltje was binnen een minuut weer weg. Ik heb net 10 foto's kunnen maken. De foto's waren wel scherp. Maar het waren in feite zwart-wit foto's.

Het algoritme gaf het volgende oordeel: "Confident (99%), but a new location". Dat betekent dat er op die plek de laatste tijd (maanden) nooit een goedgekeurde Cetti's zanger geregistreerd was. Tot mijn verbazing waren er in oktober, november en december 2020 op die plek waarnemingen van het beestje, maar geen van allen waren goedgekeurd wegens gebrek aan bewijs (foto). Het algoritme keurt dan zo'n waarneming niet goed. Een validator (moderator) heeft mijn waarneming goedgekeurd: "accepted (with evidence) by validator". Ik was uitzonderlijk blij en heb op vegagebak getrakteerd! Tevens is het een zeer goede prestatie van ObsIdentify beeldherkenning! Andere foto's gaven: 99,8%, 99,9%, 93,7%, 99,5%, 100,0%. Een knappe prestatie mogen we voorzichtig concluderen. Het algoritme blijft erg gevoelig voor meer of minder uitsnijden van de foto.

Zo ziet hij eruit in het zonlicht (René Fousert)

Ik heb extreem geluk gehad dat ik hem heb kunnen fotograferen, want het bleek dat van de 956 waarnemingen van de Cetti's zanger in waarneming.nl in de eerste 10 dagen van januari, er slechts 8 foto's geüpload waren (inclusief de mijne). Dat is minder dan 1% van de waarnemingen. Dus: extreem geluk dat ik hem heb kunnen fotograferen. Dit is typisch een toevalswaarneming: ik stond toevallig op de juiste plek op het juiste moment, maar had de pech dat het een tegenlicht opname was. Het zeer grote aantal waarnemingen komt waarschijnlijk door over-rapportage: het is winter en het is toch een bijzondere soort.

De Cetti's zanger is voor mij een bijzonderheid, omdat ik heb hem pas vorig jaar voorjaar voor het eerst gehoord (niet gezien!) heb, terwijl ik eigenlijk mijn hele leven belangstelling heb voor (zang)vogels. Officieel is zijn status 'vrij algemeen'. Voor mij is het een zeldzaam vogeltje. Het was überhaupt de eerste keer dat ik hem heb 'gezien' (zonder te weten dat het een Cetti's was). Hij laat zich namelijk zelden zien. 's Winters zijn ze iets makkelijker te zien omdat bladeren ontbreken. Zijn geluid is onmiskenbaar. Maar als je gaat spitten in waarnemingen.nl zie je een oudgediende die hem 42 jaar geleden al in Nederland heeft waargenomen. Toen was het een echte zeldzaamheid. Een dwaalgast. De laatste 20 jaar is hij in Nederland in aantal toegenomen. Het beestje voelt zich kennelijk thuis in Nederland. Vooral in rietlanden en oevervegetatie. En dat is er kennelijk nog genoeg in Nederland.

Je verwacht van zo'n vogel dat het een insecten-eter is en dus naar het Zuiden trekt zoals de traditionele Nederlandse zangvogels (fitis, tjiftjaf, tuinfluiter, nachtegaal). Volgens wikipedia is hij 'insectivorous'. Kennelijk kan hij zich goed in leven houden in de winter. Wat hij in de winter eet is niet bekend. En er wordt geen melding gemaakt van overwintering. Dus het is bijzonder dat je hem 's winters kunt zien of horen.

update 12 jan: enige aanvullingen.