 |
| David van Bodegom (2018) Ontpillen |
 |
| Dick Bijl (2018) Het pillenprobleem |
Dit jaar zijn er twee boeken verschenen over geneesmiddelen: David van Bodegom(2018) Ontpillen, en Dick Bijl (2018) Het pillenprobleem.
Er is een behoorlijke overlap: we slikken te veel pillen. Pillen zijn een probleem.
Bij Dick Bijl is het hoofdthema: het bewijs van de werkzaamheid van de pillen die in de handel zijn is wetenschappelijk slecht onderbouwd. Met als tweede thema: Minder medicijnen is vaak beter. Bij van Bodegom is het hoofdthema dat het beter voor de gezondheid is om minder pillen te slikken en gezonder te leven.
Arts-verouderingswetenschapper Van Bodegom (werkzaam bij de Leyden Academy) schreef een boek met veel praktische adviezen over hoe gezond te leven. Hij is samen met Rudi Westendorp auteur van het eerder verschenen Oud worden in de praktijk [1].
Van Bodegom wil de lezer helpen minder pillen te slikken. Hij baseert zich vooral op aanbevelingen van het Nederlands Huisartsen Genootschap, de Gezondheidsraad, het Farmacotherapeutisch Kompas
en websites als thuisarts.nl.
Van Bodegom is 'gestopt met het voorschrijven van pillen', maar wijst niet principieel het gebruik van geneesmiddelen af. Hij erkent dat geneesmiddelen kunnen werken. Hij behandelt per hoofdstuk: hoge bloeddruk, slapeloosheid, botontkalking, depressie, dementie, maagzuurklachten, diabetes, cholesterol, incontinentie, prostaatklachten, obstipatie, luchtwegklachten, erectiestoornissen, bloedarmoede en vitaminen. Hij geeft op het eind van ieder hoofdstuk een lijstje van de meest voorgeschreven geneesmiddelen.
De meeste aandoeningen die Bodegom bespreekt zijn door lifestyle te beïnvloeden, kanker heeft geen apart hoofdstuk [2]. Hij helpt je controle te nemen over je eigen gezondheid door bijvoorbeeld zelf bloeddruk en bloedsuiker te meten en geeft tips voor een gezondere levenswijze. Het boek staat boordevol met informatie, tips aangevuld met anekdotes. Bodegom legt waar relevant de fysiologie van het lichaam uit, en de achtergronden van de werking van medicijnen. Evolutionaire inzichten ontbreken niet.
Dick Bijl
In het deel Algemene informatie over medicijnen onderzoekt Bijl het hele proces van geneesmiddelenonderzoek, onwikkeling, productie, testen, publiceren, toelaten, bijwerkingen. Voldoet het gepubliceerd onderzoek aan wetenschappelijke normen? Wordt alles gepubliceerd? Of worden er negatieve resultaten achter gehouden? Is er belangenverstrengeling (farmaceutische industrie) bij auteurs van de publicatie? Doen de Nederlandse en Europese toelatingsautoriteiten naar behoren hun werk? Zijn ze onafhankelijk? Kunnen huisarts en patiënt er op vertrouwen dat de geneesmiddelen die toegelaten zijn op de markt echt helpen? Hebben 'nieuwe' geneesmiddelen toegevoegde waarde ten opzichte van hun voorgangers? Worden alle bijwerkingen openbaar gemaakt of worden ze als bedrijfsgeheim behandeld?
In het deel Specifieke medicijnen en medicijngroepen zien we hoofdstukken met veelzeggende en intrigerende titels als: 'Slechts weinigen hebben er een klein beetje baat bij'; en: 'Medicijnen die wel werken maar niet helpen'; 'Medicijnen die je beter niet kunt gebruiken'.
Het centrale thema van Bijl is: betrouwbare informatievoorziening over medicijnen. Bijl legt de schuld van slechte geneesmiddelen bij overheid, industrie, politiek.
Bodegom houdt zich verre van politiek en concentreert zich op het bevorderen van de gezondheid door een gezondere levenswijze en door minder pillen te slikken.
Dit blog is een korte intro voor beide boeken. Ik kom in een volgend blog nog terug op Het pillenprobleem van Dick Bijl. En ik sluit niet uit dat ik nog een aanvullend blogje schrijf over leuke details in Ontpillen van Bodegom.
Noten
- zie mijn blog Veroudering is niet goed te begrijpen zonder evolutie 15 feb 2014
- In het hoofdstuk over Luchtwegklachten worden astma en COPD behandeld, niet longkanker. Verschillende vormen van kanker zijn grotendeels geen lIfestyle ziektes en niet door een gezondere levenswijze te voorkomen (behalve longkanker door roken, maar dat wordt niet behandeld).
Gert, ik kan me voorstellen dat een huisarts er meer dan genoeg van heeft pillen voor te schrijven. Je moet bij dit soort extreme ideeën echter in gedachte houden dat een arts het enorme gebruik van medicijnen verafschuwt en dat hij daar niet meer aan mee wil werken. Nel als iemand die zijn brood verdient met het verkopen van sigaretten er genoeg van heeft dit product te verkopen. Als je je verplaatst in zijn wereld dan begrijp je dat een arts een degelijk boek schrijft. Dat betekent nog niet dat het klopt wat hij schrijft.
ReplyDeleteMinder pillen betekent niet automatisch gezonder leven, dat lijkt mij erg kort door de bocht. Ik ben er van overtuigd dat de juiste medicijnen zodanig bij een individu passen dat hij er baat bij heeft. We worden niet voor niets met zijn allen zo oud, dat is te danken aan medicijnen.
Een belangrijk deel van de positieve werking van medicijnen schijnt overigens te danken te zijn aan het placebo effect. Wordt daar niets over vermeld?
Marleen, ik ben het niet met je eens, maar ik ben je dankbaar dat je het geschreven hebt, want dan kan ik in mijn vervolgblogs, waar ik kritisch ga worden (dit blog was een bewust descriptief-neutraal blog), reageren op jouw opmerkingen aan de hand van wat er in beide boeken staat.
ReplyDeleteMarleen, "We worden niet voor niets met zijn allen zo oud, dat is te danken aan medicijnen."
ReplyDeletedaar reageer ik hier op omdat het niet zo past in een bespreking van Bodegom.
Dat 'we' ouder worden zal ik niet bestrijden (Hans Rosling !!!) maar de oorzaken zijn velerlei en zeker niet alleen medicijnen.
Belangrijk: de medische wetenschap is veel méér dan alleen maar medicijnen:
chirurgie: hartoperatie, harttransplantatie, pacemakers, niertransplantatie, dotteren, mammectomie, keizersnede, hart-longmachine, intensive-care, ambulances hebben aanrijtijden van 8 min, hebben voorrang met zwaailicht en sirenen; Spoedgevallen afdeling bij ieder ziekenhuis.
Andere belangrijke factoren zijn:
schoon drinkwater,
koken van voedsel,
in supermarkt wordt vers voedsel luchtdicht of vacuum verpakt,
alles heeft een expiratiedatum, en wordt weggegooid als het over datum is,
we bewaren ons voedsel in koelkast of vriezer,
dus we eten geen bedorven voedsel,
voor bestrijdingsmiddelen etc zijn er normen
Voedselautoriteiten waken over ons voedsel.
De overheid geeft voorlichting (Voedingscentrum), acties stop met roken, etc. doet aan rattenbestrijding,
We stofzuigen ons huis, wassen onze kleren, op school worden kinderen gecontroleerd op luizen,
Veiligheidsgordels verplicht, kruisingen voorzien van stoplichten, maximumsnelheid op snelwegen, airbags,
maximum toegelaten uitstoot,
ARBO wetgeving voor arbeidsomstandigheden, zodat er minder ongelukken gebeuren op het werk.
verbod op kinderarbeid,
kinderen krijgen zwemles zodat ze niet verdrinken,
veel apparaten zijn beveiligd tegen misbruik door kinderen (kinderslot).
Verzoringstehuizen voor bejaarden.
Dus er bestaat een hele filosofie in de samenleving dat mensenlevens kostbaar zijn en daaruit vloeien honderden maatregelen.
Het zijn dus zeker niet alleen medicijnen! Integendeel:
Jaarlijks 17.000 tot 20.000 doden door verkeerde medicijnen (nrc, 18 nov 15)
(Sorry voor het lange antwoord, ik vond het gewoon leuk eens alles op een rijtje te zetten.)
Interessant artikel over medicijnen. Ik waardeer je werk enorm. Bedankt hiervoor en blijf vooral posten.
ReplyDelete