"Ik kijk naar dit alles met een medisch-biologisch-evolutionaire bril. Zoals uit het boek zal blijken, is dit het enige perspectief dat kan verklaren waarom wij verouderen. In dit evolutionaire kader, waarin seks en voortplanting centraal staan, wordt het duidelijk dat de ontwikkeling van pasgeborene en de veroudering van volwassenen twee kanten zijn van dezelfde medaille." (uit in de inleiding, p.13)
|
|
Rudi Westendorp Oud worden zonder het te zijn |
Het blijkt niet uit de omschrijving van het boek door
de uitgever, maar veroudering, ziekte, gezondheid en maximale levensduur hebben alles
met evolutie te maken. Er is niet een apart hoofdstuk over evolutie, maar
evolutie zit door het hele boek verweven. Als medisch docent heeft
Westendorp een nieuw onderwijsprogramma ontwikkeld om het evolutionair
denken bij medische studenten aan te wakkeren. Ook heeft hij onderzoek
verricht:
"In 1998 heb ik in Manchester een jaar met Tom Kirkwoord samengewerkt. Zijn theorie over het wegwerplichaam inspireerde mij om na te denken over het hoe en waarom van onze veroudering. Nadat ik mij het evolutionaire gedachtengoed eigen had gemaakt kwam onherroepelijk de vraag: geldt de theorie van het wegwerplichaam ook voor mensen? " (p.66)Ik zal de uitkomst niet verklappen.
Het boek is makkelijk leesbaar. Er zijn geen noten, maar op het eind van het boek staan per hoofdstuk gerangschikt een aantal van de belangrijkste publicaties met behoorlijke uitgebreide toelichting (in totaal 25 pagina's). Je zou het apart kunnen lezen als introductie in de verouderingsliteratuur. De publicaties zijn hoofdzakelijk in het Engels omdat er nauwelijks iets in het Nederlandse is verschenen.
Westendorp is behalve arts-gerontoloog ook antropoloog-evolutionair bioloog en heeft o.a. in Nature en Journal of Evolutionary Biology gepubliceerd. Hij noemt zijn vak 'ouderengeneeskunde'. Rudi Westendorp is sinds jaren te herkennen aan de beroemde, onmiskenbare vlinderstrik in alle denkbare kleuren:
|
| Rudi Westendorp |
Ik dacht altijd dat het gebrek aan illustraties in een boek de schuld was
van de uitgever. Deze keer is het de keuze van de auteur. Westendorp bewaart
de illustraties voor zijn powerpointpresentaties in boekhandels. Overigens
is hij een bijzonder amusant verteller. Ga naar een lezing bij U in de buurt
als U de kans krijgt.
In het Nederlands taalgebied is dit een uniek boek over de medische,
maatschappelijke en evolutionaire aspecten van veroudering. Er is niet veel
concurrentie. Er is een boek uit 1997 'Ouder Worden. Over De Biologie Van De Veroudering', waarschijnlijk behoorlijk 'verouderd' :-). Evolutiehandboeken
hebben meestal een hoofdstuk of tenminste een paragraaf over 'senescence',
'aging' of 'Life history'.
In Trouw 15 Feb staat een interview met Westendorp, maar dat gaat
niet over het onderwerp van zijn boek.
Leuk om deze schrijver / arts te leren kennen dankzij jouw tip. N.a.v. dit blog zag ik hem op DWDD en las een artikel in De Morgen (het artikel in Trouw zit achter een paywall.)
ReplyDeleteNu zou ik graag willen weten hoe diep dit boek de evolutietheorie induikt, of Westendorp bijvoorbeeld ook schrijft over het fenomeen van de 'grootmoeder-hypothese' waarin vrouwen na de menopauze zoveel bijdragen aan het welzijn van hun dochters en kleinkinderen dat ze daarmee hun eigen 'fitness' vergroten. Dit zou namelijk niet alleen een evolutionaire verklaring kunnen zijn waarom vrouwen in menopauze gaan (het heeft meer zin mee te helpen de kleinkinderen op te voeden dan steeds maar zelf kinderen te blijven baren), maar wellicht ook waarom ze ouder kunnen worden en gezonder blijven.
Ik ben benieuwd wat en hoe hij daarover schrijft.
DWDD: http://dewerelddraaitdoor.vara.nl/media/307048
De Morgen: http://www.demorgen.be/dm/nl/993/Gezondheid/article/detail/1770729/2014/01/09/Nieuwe-studie-toont-aan-u-bent-niet-klaar-om-oud-te-worden.dhtml
Hallo Marleen,
ReplyDeletehet zal wel lastig zijn een lezing van hem bij te wonen, maar zijn boek is wat anders natuurlijk.
Ja, hij schrijft een aardige paragraaf over Het Nut van Grootmoeders. (p.97)
na eigen onderzoek concludeert hij dat "de rol van grootmeoders veel groter is wanneer binnen een monogaam huwelijk de vrouw komt te overlijden. In een polygaam huwelijk wordt de moederrol eenvoudigweg door een van de andere echtgenotes van de landlord overgenomen."
tenslotte komt hij met een alternatieve verklaring: op een leeftijd van 50 jaar kunnen vrouwen niet meer zwanger worden, maar mannen kunnen op die leeftijd nog wel een kind verwekken bij een jongere vrouw. het vermogen oud te worden geven die vaders behalve aan hun zonen ook door aan hun dochters. Dit is een alternatieve en aannemelijke verklaring voor het feit dat vrouwen lang blijven leven ook wanneer de menopauze is ingetreden! (dit zou een neveneffect kunnen zijn!)
Ik heb het boek nog lang niet uit, maar het is een leuk en nuttig boek, er staan zoals gezegd literatuur verwijzingen in zodat je specifieke zaken kunt uitdiepen.