Evolution blog: Is de corona pandemie voorspeld? (2) Ja! meerdere malen! Plus: een tijdbom!

Als we ons afvragen of de huidige corona pandemie voorspeld is, dan moeten we onderscheid maken tussen de tijd vóór en na de SARS-CoV epidemie van 2003. SARS-CoV was het eerste coronavirus waarvan aangetoond werd dat het mensen ernstig ziek kon maken. De MERS-CoV epidemie in 2012 werd ook door een corona virus veroorzaakt. Na twee corona epidemieën zijn wetenschappers veel te weten gekomen over corona virussen. Maar zelfs met die kennis is het lastig de volgende uitbraak te voorspellen, want een epidemie herhaalt zich nooit in dezelfde vorm. We beginnen met de meest recente voorspelling.

Scientific American, 10 April 2020

In een rapport van de Amerikaanse overheid [1] dat eind 2019 verscheen wordt gewaarschuwd dat Amerika niet voorbereid is op een pandemie. Met name ziekenhuizen zouden de toestroom van patiënten niet aankunnen. Het rapport voorspelde dat de toestroom van patiënten een tekort aan medische hulpmiddelen, apparatuur, bedden en medisch personeel zou veroorzaken. Het Scientific American artikel constateert dat het rapport met angstwekkende precisie de sociale, economische en persoonlijke verwoesting voorspelde.
'Angstwekkende precisie'? Ja en nee. Het klopt inderdaad dat de ziekenhuizen het niet aankunnen. Maar, het klopt niet dat er een nieuwe griep epidemie is. De huidige pandemie is geen influenza [2]. Het corona virus is niet verwant aan het influenza virus. Ze veroorzaken wel allebei ademhalingsproblemen en beide zijn RNA virussen, maar daar houdt de overeenkomst op. Wat had de Amerikaanse overheid kunnen en moeten doen? Volgens de voorspelling c.q. waarschuwing een griepvaccin ontwikkelen. Dat was totaal zinloos geweest. Maar, waren ze begonnen met de ziekenhuiscapaciteit uit te breiden, dan waren ze beter voorbereid. De vraag is: hoe zou de publieke opinie reageren op een influenza voorspelling terwijl er een corona epidemie uitbrak? Zelfs voor deskundigen is het moeilijk te voorspellen welk virus precies een pandemie zou veroorzaken. Een ander Amerikaans rapport uit oktober 2019 spreekt van een pandemie die zich van China naar Amerika zou verplaatsen. Die voorspeling is uitgekomen.

Tijdbom

Vincent CC Cheng
(de eerste auteur)

We gaan 13 jaar terug in de tijd. Het volgende wetenschappelijk artikel uit 2007 bevat een tijdbom.
De conclusie van het artikel van de auteur Vincent Cheng:

"The presence of a large reservoir of SARS-CoV-like viruses in horseshoe bats, together with the culture of eating exotic mammals in southern China, is a time bomb. The possibility of the re-emergence of SARS and other novel viruses from animals or laboratories and therefore the need for preparedness should not be ignored." [3]

Dus: de aanwezigheid van het corona virus in vleermuizen en de gewoonte in Zuid China om exotische dieren te eten is een tijdbom. De kans dat er een nieuwe SARS uitbraak of een uitbraak van andere nieuwe virussen van dieren komt is niet te verwaarlozen. De eerste auteur Vincent Cheng is niet zomaar iemand, hij heeft een lange lijst van wetenschappelijke publicaties op zijn naam en werkt bij het overheids laboratorium voor infectieziekten van de universiteit van Hong Kong (vergelijkbaar met ons rivm). Dus als zo iemand het woord tijdbom gebruikt in een wetenschappelijke publicatie, dan is dat zeker alarmerend. Conclusie: die voorspelling is uitgekomen. Cheng hield ook rekening met een nieuw virus afkomstig uit wilde dieren waarmee de mens in nauw contact komt.

Er zijn meerdere onderzoekers die naar aanleiding van de eerste SARS epidemie in 2003 zich hebben gestort op het onderzoek naar corona virussen en ons gewaarschuwd. Bijvoorbeeld de Amerikaanse moleculair bioloog Anthony Fehr:

Anthony Fehr

"It is likely that CoVs will continue to cross species barriers due to their high prevalence in nature and their ability to recombine and infect new species. Therefore, it is imperative to further understand the biology of CoVs and develop novel surveillance strategies, therapeutics, and vaccines." (website)

Omdat corona virussen wijdverspreid zijn onder dieren en ze kunnen overspringen naar de mens, is het uiterst belangrijk dat we er onderzoek naar doen. En dat heeft hij gedaan. Zie zijn bio.

Er zijn andere waarschuwingen geweest zoals van een viroloog uit Hong Kong:

"In early 2017, Guan warned that the H7N9 influenza virus poses the greatest threat to humanity than any other in the past 100 years."

Het is geen influenza geworden. Toch kan dit een volkomen terechte waarschuwing zijn. Dit schetst het probleem voor buitenstaanders als beleidsmakers en politici en de bevolking. Wie moeten we geloven? Wat moeten we doen? Waar liggen prioriteiten? Wat is het grootste gevaar?

Laurie Garrett (1994)
The Coming Plague
Newly Emerging Diseases
in a World Out of Balance.

Nog verder terug in de tijd, 26 jaar geleden, dus 9 jaar vóór de SARS epidemie, verscheen het boek met de veelzeggende titel The Coming Plague (1994) van Laurie Garrett. Er staan géén voorspellingen van een SARS of corona epidemie in het boek. De voorspellingen in het boek gaan niet verder dan variaties op het influenza thema. Of een variatie op een AIDS of Ebola epidemie. Ook hebben epidemiologen toen de ernst van bijvoorbeeld de 1968 Hong Kong influenza pandemie niet voorspeld. "Prediction of future epidemics remains a hazardous business" zegt een epidemioloog.
Wel wijst Laurie Garrett op het risico dat door de vernietiging van regenwouden wilde dieren met onbekende virussen in contact zouden komen met mensen waardoor er een epidemie zou kunnen uitbreken [4],[5]. De druk op de resterende natuurgebieden neemt toe door de niet te stoppen menselijke bevolkingsgroei en vraag naar vlees. De markten van wilde dieren in China waren 26 jaar geleden nog niet in beeld. Maar in essentie klopt het verhaal. De huidige uitbraak is vrijwel zeker het gevolg van handel in en de consumptie van exotische dieren. Garrett legt uit dat virussen geen grenzen kennen. Virussen doen ook aan globalisering! Een pandemie is een globaal risico. Uiteraard. Het is in ons eigen belang dat infectieziekten overal ter wereld worden bestreden. Terwijl landen onderling hevig ruzie zitten te maken, (en zelfs verschillende partijen binnen een land, zouden we nu zeggen) grijpt het virus zijn kans om ongehinderd toe te slaan.

Is de huidige pandemie voorspeld?

Zeker: ná de eerste SARS epidemie van 2003 hebben wetenschappers gewaarschuwd. Vóór de eerste SARS epidemie hebben onderzoekers er op gewezen dat wilde dieren voor de mens potentieel gevaarlijke virussen in zich dragen. Maar van een nieuw virus, zelfs als het een variant is van een bekend virus, kunnen wetenschappers niet precies voorspellen hoe besmettelijk het is, welke bevolkingsgroep het meest gevoelig is, hoe dodelijk het is, wat de klinische symptomen zijn, hoe je het virus überhaupt aantoont met een diagnostische test, en al helemaal niet wat een effectieve therapie is of hoe het vaccin er uit moet zien. Dat alles maakt de kunst van het voorspellen uiterst moeilijk.

Postscript

16 april 2020

Over voorspellingen gesproken: de WHO heeft in 2015 een lijst opgesteld van 7 virussen die het grootste risico vormen voor een uitbraak en daarom 'in de gaten gehouden' moeten worden. Nummer 3 op de lijst: "Highly pathogenic emerging coronaviruses relevant to humans (MERS Co-V & SARS)."

Postscript

6 aug 2020

Hier is een leuk artikel over diverse pandemic computersimulaties die er gehouden zijn door rampen- en bio-security experts om zich voor te bereiden op rampen als pandemieën:

Two decades of pandemic war games failed to account for Donald Trump, Nature 4 aug 2020

"Confusion emerged in most pandemic simulations, but none explored the consequences of a White House side-lining its own public-health agency."

Postscript

24 Nov 2022

Nature 1 dec 2017

Op 1 december 2017 (dat is 2 jaar voor de SARS-CoV-2 uitbraak) verscheen in Nature een artikel: Bat cave solves mystery of deadly SARS virus — and suggests new outbreak could occur (!)

Lees dit artikel! Het is gratis.

Het meest opvallende is dat de Chinese auteurs waarschuwen dat er in de toekomst een nieuwe SARS uitbraak kan plaatsvinden:

“The risk of spillover into people and emergence of a disease similar to SARS is possible,”

en:

“It reinforces the notion that we should not disturb wildlife habitats and never put wild animals into markets,”

Van SARS-2 wordt aangenomen dat het waarschijnlijk van een live animal market afkomstig is. Aangezien de auteurs van de studie zo'n markt als hoog risico aanwezen en de Chinese autoriteiten die markten (dus de handel in wilde dieren) niet permanent hebben verboden, is de Chinese overheid dus schuldig aan het ontstaan van de SARS-CoV-2 pandemie!

Noten

Thomas Frank (2020) FEMA Report Warned of Pandemic Vulnerability Months before COVID-19, Scientific American 10 April 2020

Het corona virus is 'a positive-sense single-stranded RNA genome' en het influenza virus is een segmented single-stranded negative-sense RNA.

Vincent C. C. Cheng et al Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus as an Agent of Emerging and Reemerging Infection, Clinical Microbiology Reviews, October 12, 2007.

pagina 29/3310 en 2629/3310 in het e-book Laurie Garrett (1994).

"The world really is just one village. Our tolerance of disease in any place in the world is at our own peril."
"Either we learn to live together or we die together. While the human race battles itself, fighting over ever more crowded turf and scarcer resources, the advantage moves to the microbes' court. They are our predators and they will be victorious if we, Homo sapiens, do not learn how to live in a rational global village that affords the microbes few opportunities." (2651/3310).