16 May 2011

Waren Diderot en Holbach voorlopers van Darwin?

Mijn vorige blog riep bij vaste blogbezoekers vooral of zelfs uitsluitend vragen op over de voorlopers van Darwin. Waren Diderot en Holbach voorlopers van Darwin? Wat zegt Peter Bowlers Evolution. The History of an Idea hierover?

Peter Bowler (2003)
Evolution. The History of an Idea

Kort samengevat komt het hier op neer:
  1. Alhoewel de 'Englightenment materialists' er compromisloos naar streefden alle verwijzingen naar het 'argument from design', d.w.z. ieder idee van richting of plan in de beschrijving van de natuur, te elimineren, is het onjuist om ze zondermeer als voorlopers van Darwin te typeren. ("Yet it would be wrong to treat them as forerunners of Darwin in a straightforeward way", p.81). Het waren filosofen die een speculatieve filosofische theorie naar voren brachten, ze brachten geen coherente evolutie theorie. "they formulated no general theory of evolution. Their primary interest was philosophy rather than science" (p.84).
  2. Diderot geloofde in spontane generatie van organismen door random assemblage van onderdelen, een soort trial en error proces. Interessant! De soorten die we zien zijn de overlevenden van dit ongerichte proces. Oppervlakkig lijkt dit op Darwinisme, maar Darwinisme accepteert geen spontane generatie van organismen en zeker niet van complexe organismen. ("Superficially, this seems to resemble the theory of natural selection, ...", p.82). En: "He anticipated the "trial and error" view of the origin of living structures that would be characteristic of Darwinism, although he can hardly be regarded as a precursor of Darwin at the scientific level" (p. 83).
De nadruk van Diderot en Holbach was het ontstaan van leven uit dode materie en ze waren niet zozeer geinteresseerd in het ontstaan van soorten. En het ontstaan van soorten was de hoofdzaak voor Darwin. Waren Diderot en Holbach voorlopers van Darwin? Alleen in de zin dat ze het leven wilden verklaren zonder terug te vallen op God. Philipp Blom heeft geen oog voor de grote verschillen en spreekt zonder reserve over voorlopers van Darwin.


Lucretius en Epicurus


Postscript dinsdag 17 mei

Volgens Philipp Blom hadden alle denkers van de Verlichting Lucretius gelezen. Holbach had hem in het Frans vertaald en Diderot had het grootste deel van het concept van de natuur aan Lucretius ontleend. Lucretius had zich op zijn beurt laten inspireren door de Griekse filosoof Epicurus (p. 216-217). Diderot en Holbach waren dus niet zo origineel als het gaat om evolutionaire ideeën. David Sedley (2007) Creationism and its critics in Antiquity (zie mijn review) legt zeer gedetailleerd uit welke originele evolutionaire ideeën Lucretius en Epicurus hadden en dat de hele zgn moderne 'evolution-creation controverse' zich al in de Griekse Oudheid had afgespeeld. Sedley's boek heeft wat betreft voorlopers van Darwin veel meer indruk op mij gemaakt dan wat Diderot en Holbach op dat gebied naar voren hebben gebracht, want dat was weinig origineel.

zie blog: Philipp Blom: Het Verdorven Genootschap. Een uitzonderlijk goed en leesbaar boek

 

Postscript:

Tip: het boekje Filosofische Gedachten. Over geloof en ongeloof (2012) van Denis Diderot is verschenen bij Van Gennep Amsterdam. (80 pagina's)

4 comments:

  1. GK: Philipp Blom heeft geen oog voor de grote verschillen en spreekt zonder reserve over voorlopers van Darwin.

    Misschien bedoelt Blom dat Diderot en nog een heleboel andere denkers uit die tijd, een aandeel hebben gehad in het klimaat waarin Darwin uiteindelijk zijn ding kon doen.

    ReplyDelete
  2. Lucas, misschien, misschien, misschien... Maar toon maar aan. Je hebt gezien wat de mening van Peter Bowler is. Blom is er wat nonchalant in. Bowler is wetenschapshistoricus gespecialiseerd in de geschiedenis van de evolutietheorie.

    ReplyDelete
  3. Gert, ik vond dit nog: Mark Ridley Evolution. 1.3.1. Evolution before Darwin (staat bij jou in de boekenkast).

    ‘The history of evolutionary biology really begins in 1859, with the publication of Charles Darwin’s On the Origin of Species. However, many of Darwin’s ideas have an older pedigree. The most immediately controversial claim in Darwin’s theory is that species are not permanently fixed in form, but that one species evolves into another. (‘Fixed’ here means unchanging.) Human ancestry, for instance, passes through a continuous series of forms leading back to a unicellular stage. Species fixity was the orthodox belief in Darwin’s time, though that does not mean that no one then or before had questioned it. Naturalists and philosophers a century or two before Darwin had often speculated about the transformation of species. The French scientist Maupertuis discussed evolution, as did encyclopédistes such as Diderot.’

    ReplyDelete
  4. Lucas, aardig gevonden, maar Ridley besteedt er maar 1 regel aan, en neemt niet de moeite om uit te leggen wat Maupertus en Diderot nu precies dachten. Ridley schrijft daarna: "However, none of these thinkers put forward anything we would now recognize as a satisfactory theory to explain why species change." Dat is ongeveer hetzelfde wat Bowler schreef. Er is een gigantische kloof tussen speculeren over evolutie en een zeer gedetailleerde theorie, waarvan zoveel mogelijke testbare consequenties op het gebied van biologie, erfelijkheid, systematiek, gedrag, paleontologie, geologie, geography, morfologie, ecologie, anatomie, etc zijn uitgedacht. En dat je ook de moeite neemt die allemaal te testen.
    Iemand die zeer grondig onderzoek heeft gedaan aan wat er allemaal nodig is voor een goede evolutietheorie is Ernst Mayr in The Growth of Biological Knowledge. Daarbij komt ook naar voren op hoeveel manieren je de mist in kunt gaan bij het ontwerpen van een evolutie theorie. Zelf vind ik zeer leerzaam in dat opzicht de hopeloos mislukte poging van Senapathy om een theorie van onafhankelijk ontstaan van soorten te bedenken. Zeer leerzaam omdat het in alle opzichten fout gaat, wat je des te meer respect bijbrengt voor een goede evolutie theorie. Nee, Diderot etc is mij niet bij gebleven als Darwin voorloper. Méér indruk heeft op mij gemaakt Empedocles en Epicurus zoals beschreven door David Sedley.

    ReplyDelete

Comments to posts >30 days old are being moderated.
Safari causes problems, please use Firefox or Chrome for adding comments.