Peter Singer: The Expanding Circle (2)

Peter Singer (1981, 2011)
The Expanding Circle

'The Expanding Circle' van Peter Singer gaat over morele vooruitgang. Dat er morele vooruitgang is in de loop van de geschiedenis van de soort Homo sapiens besef je pas goed als je oude teksten leest. Bijvoorbeeld deze 2000 jaar oude tekst:

"If your brother becomes poor beside you and sells himself to you, you shall not make him serve as a slave. (...)
As for your male and female slaves whom you may have: you may buy male and female slaves from among the nations that are around you.
Leviticus 25:35-38 (Oude Testament, Bijbel)

Deze tekst wordt door Peter Singer geciteerd in de sectie 'Expanding the circle of ethics' [1]. Terzijde: ik vind het schokkend dat God ten tijde van het Oude Testament slavernij goedkeurt. Bij wijze van spreken: God had in die tijd geen principieel bezwaar tegen slavernij, zolang de slaven (mannen, vrouwen, kinderen) afkomstig waren uit andere volken ('de vijand'). Maar Singer is het niet te doen om religie aan te vallen, maar om te laten zien dat men in die tijd heel anders dacht over slavernij. Je kon toen mannen, vrouwen, kinderen kopen, die werden je eigendom, en je zonen konden de slaven erven. Mensen uit je eigen volk mocht je niet tot slaaf maken. Tegenwoordig vindt ieder beschaafd mens slavernij immoreel ongeacht van welk volk of land of ras de personen afkomstig zijn. Dat is morele vooruitgang. Dat is precies wat Peter Singer bedoelt met de uitbreiding van de kring van mensen: 'expanding the circle of ethics' of: "The sphere of altruism has broadened... [2]. Zie de omslag van het boek! Je hebt de plicht mensen van andere volken te helpen net zo als je je eigen familie of je eigen landgenoten zou helpen als ze in de problemen zitten. Ethisch is het niet relevant of iemand een buitenlander is. Vroeger had men wel het besef dat slavernij onethisch was, maar men paste het niet toe op buitenlanders. Het had geen universele geldigheid.

Het grappige is dat ik door het lezen van Singer besefte dat Jezus ook deed aan expanding the circle of ethics:

"You have heard that it was said, 'You shall love your neighbor and hate your enemy. But I say to you, love your enemies and pray for those who persecute you" (Matthew 5:43-44 Nieuwe Testament, Bijbel)

Dit kun je zien als een tegenstelling tot het Oude Testament, zoals Jezus zelf kennelijk deed, of ... als een uitbreiding van het gebod van naastenliefde. Overigens, bevestigt Jezus hier dat er een gebod bestond om je vijand te haten.

Wat ik zelf interessant vind is de uitbreiding van de circle naar dieren die Singer maakt. Dat wil zeggen: dieren die pijn kunnen voelen en dus streven naar het vermijden van pijn. En dus belangen hebben die meegenomen moeten worden in onze ethische overwegingen [3]. Het zou net zo willekeurig zijn om die dieren uit te sluiten, als mensen van een ander ras uit te sluiten [3]. Met het toevoegen van dieren in de circle is de uitbreiding compleet volgens Singer [3].

Noten

1. 'Expanding the circle of ethics' in hoofdstuk 4: REASON (p. 91). Singer gebruikt een iets andere vertaling, maar deze vertaling vond ik op het internet.
2. "The sphere of altruism has broadened from the family and tribe to the nation, race, and now to all human beings" (p. 131)
3. "The circle of altruim has broadened from the family and tribe to the nation and race, and we are beginning to recognize that our obligations extend to all human beings. The process should not stop there. In my earlier book, Animal Liberation, I showed that it is as arbitrary to restrict the principle of equal consideration of interests to our own species as it would be to restrict it to our own race." (p. 96–99). 

 

Vorig blog over Peter Singer:

Peter Singer: The Expanding Circle (1).