Wanneer valt Kerst op zondag? Dit jaar, dus 2022. Dat staat in mijn agenda. Zoveel is zeker. Maar wanneer is de volgende kerst op zondag? Ik vond geen tabellen die ver genoeg doorlopen om dat vast te stellen. Op weg geholpen door Andrew Ferguson heb ik de volgende tabel uitgeschreven:
oranje = kerstzondag, zwart = schrikkeljaar (S) |
De dag van de week waarop 25 december valt schuift ieder jaar 1 dag op. Maar in een schrikkeljaar (S) moet je er 2 dagen bij optellen. Omdat 29 februari wordt ingevoegd. Daardoor schuiven alle weekdagen daarna 1 op. Als je dit uitschrijft dan blijkt dat de volgende Kerst op zondag pas in 2033 is! Dat is over 11 jaar! Dus zorg dat je a.s. Kerstzondag niet mist, want die komt pas over 11 jaar weer terug!
Als je doorgaat tot 2050 krijg je een bizar onregelmatig patroon te zien: 11 jaar + 6 jaar + 5 jaar + 6 jaar = 28 jaar. Bronnen suggereren dat het patroon van 28 jaar zich eindeloos blijft herhalen. Complicatie: sommige schrikkeljaren tellen niet mee! Wie zei dat je het op de achterkant van een bierviltje kon uitrekenen? Uitrekenen is een groot woord. Ik zelf heb het uitgeschreven.
Ik heb nooit geweten dat er zich zo'n bizar patroon zou kunnen verschuilen achter zo'n simpele vraag Wanneer valt Kerst op zondag? Het patroon is tegelijk onregelmatig (11+6+5+6) en regelmatig (28 jaar cyclus).
Uit betrouwbare bron heb ik vernomen dat de verklaring voor het feit dat een verjaardag ieder jaar 1
weekdag opschuift is dat na iedere 52 weken er 1 dag wordt toegevoegd aan
het jaar. Eigenlijk ook een soort schrikkeldag maar dan ieder jaar. Een weinig bekend feit dat niet de krantenkoppen haalt.
Die onverwachte 28-jarige cyclus zou te maken kunnen hebben met de onderlinge positie van een schrikkeljaar en de Kerstzondag, en uiteindelijk van de weekdag waarop onze Gregoriaanse kalender is begonnen. Ik merk op dat de enige keer waar een kerstzondag uitvalt door een schrikkeljaar toevallig (?) de langste periode van 11 jaar is. De periodes van 5 en 6 jaar hebben dat niet.
Er is nog een complicatie. Jezus is op 25 december jarig. Het kerstpatroon geldt voor iedereen die jarig is van 1 maart t/m 31 december. Voor mensen die jarig zijn van 1 januari t/m 28 februari verspringt de weekdag van hun verjaardag het jaar na het schrikkeljaar. De ongelukkigen die op 29 februari geboren zijn, zijn maar eens in die 4 jaar jarig en hun weekdag verspringt maar liefst 5 dagen! Wie dat op de achterkant van een bierviltje kan uitrekenen moet heel wat pilsjes drinken!
Onze onregelmatige Gregoriaanse kalender is zo onregelmatig omdat het onmogelijk is om in te pas te blijven lopen met de daglengte (rotatie om de aardas), de maancyclus (maand) en de jaarcyclus (de omlooptijd van de aarde om de zon). Iedere kalender is een gebrekkige noodoplossing. Geen enkele kalender past precies op de parameters van ons eigen zonnestelsel. En dat levert bizarre patronen op zoals wanneer de Kerst op zondag valt. De enige goede oplossing is de parameters van ons zonnestelsel zodanig aan te passen dat we een regelmatige kalender kunnen maken. Maar daar is het nu te laat voor. Dat had nog vóór de Oerknal moeten gebeuren.
update: 10 juli tekst aangepast.
Bronnen
Andrew Ferguson (2005) Christmas on a Sunday (blog)
Mijn WDW pagina: Is de aarde ontworpen voor de mens?
Schrikkeljaar (wikipedia): 1700, 1800 en 1900 zijn geen schrikkeljaren!
'Uit betrouwbare bron heb ik vernomen': Susan: gaf als verklaring: iedere week telt 7 dagen, en er gaan 52 weken in een jaar, dat is 7 x 52 = 364 dagen. Dat is 1 dag te weinig. Dus wordt er 1 dag toegevoegd om het jaar vol te maken. Omdat het jaar op die manier niet meer bestaat uit een heel aantal weken ontstaat de verschuiving van 1 dag van je verjaardag. Op zich ook weer bizar!
'Tabellen lopen niet ver genoeg door': hier is bijvoorbeeld een tabel die eindigt in 2032. (Maar het volgende jaar is makkelijk uit te rekenen. Dat dan weer wel.)