08 November 2023

Consumentenbond test duurzaamheid smartphones: Apple iPhone is duurzamer dan Fairphone!?

Op de website van de Consumentenbond staan op dit moment de testuitslagen van 312 smartphones. Er is ook gekeken naar duurzaamheid. Wat blijkt? Apple iPhone is duurzamer dan Fairphone! Dat vinden wij vreemd. Reden om op onderzoek te gaan.

Fokke & Sukke vinden dat vreemd!
(aangepast,©RGvT)

De feiten

Dit zijn de testresultaten op de website van de Consumentenbond:

  • de 'Beste uit de Test' van 312 smartphones: Apple iPhone 15 (3 modellen).
  • de nieuwste Apple iPhones hebben duurzaamheidsscores van 9,1 tot 9,3
  • de nieuwste Fairphone 5 krijgt een 8,4 voor duurzaamheid. 
  • de website heeft een filter voor 'duurzamere keuze': dat levert 96 smartphones (30% van het totaal). Op 8 Nov: 95 smartphones.
  • bij de 'Beste uit de Test' telt 'duurzaamheid' voor 0% mee.
  • De 'Groen Keuze' wordt toegekend aan producten die op het testonderdeel duurzaamheid minimaal een 7 scoren.
  • De 'Groen Keuze' is (nog) niet toegekend aan smartphones, maar volgens hun eigen maatstaven zouden alle iPhones een Groene Keuze zijn. 

Consumentenbond Groene Keuze [4]. (bron)

Wat is duurzaamheid?

Duurzaamheid (iPhone 15 Pro Max) Screenshot 8 Nov 23 ©Consumentenbond

De definitie van 'Duurzaamheid' van de Consumentenbond bestaat uit 2 delen:

  • Duurzaamheid van het bedrijf: Conflictmineralen, Kinderrechten, Elektriciteit, Rapportage
  • Duurzaamheid van het product: Bestendigheid, Accessoires, Stroomefficiëntie, Verwisselbare batterij, eSIM, Bovengemiddeld, Duurzamere keuze.

Hoe wordt het duurzaamheids cijfer berekend?

Sommige onderdelen krijgen een cijfer, andere een vinkje. Kwantitatief en kwalitatief lopen door elkaar. Dat geeft problemen bij het berekenen van de score. Feitelijk kun je dan geen eindcijfer berekenen. Toch geeft de Consumentenbond een kwantitatief eindcijfer en er wordt niet uitgelegd hoe ze dat doen. Niet transparant en dus onbetrouwbaar.

De resultaten

Het blijkt dat de Apple iPhone 15 Pro Max niet alleen 'De Beste uit de Test' is, maar ook een ongekend hoog rapportcijfer van 9,3 voor duurzaamheid krijgt. Dat is opmerkelijk want Fairphone als bedrijf is in 2014 opgericht om een duurzame smartphone op de markt te brengen [5],[6]. Dat was revolutionair in die tijd. Maar bij de Consumentenbond heeft Fairphone 5 nota bene een lager rapportcijfer van 8,4 voor duurzaamheid. Alle iPhones hebben 9,1 of hoger voor duurzaamheid.  Apple iPhone is duurzamer dan Fairphone?! Dat vinden wij vreemd [2].

Het blijkt dat iPhone op alle duurzaamheids punten beter scoort, behalve 'Accessoires' en 'verwisselbare batterij'. De iPhone heeft géén verwisselbare batterij, Fairphone wel [3]. Maar volgens hun eigen criteria is 'verwisselbare batterij' een van de duurzaamheidskenmerken! Het weglaten van 'verwisselbare batterij' uit de duurzaamheidsscore is dus de verklaring waarom iPhone zo hoog scoort. Ja, zo kan ik ook smartphones testen!

Duurzaamheid telt niet mee

Hoe het testoordeel wordt berekend.
Pop-up op website
©Consumentenbond.
NB: let op Duurzaamheid!

Het verwarrende is dat Duurzaamheid helemaal niet mee telt voor het predicaat 'Beste uit de Test'! (zie screenshot hierboven). Een telefoon kan dus 'de beste' zijn zonder dat duurzaamheid überhaupt wordt meegewogen. Waarom niet? De iPhone heeft de hoogste duurzaamheids scores en die staan ook vermeld bij de kenmerken van de smartphones op de website, maar dit telt kennelijk niet mee bij het eindoordeel. Op grond van die score zouden de iPhones het predicaat 'Groene Keuze' moeten krijgen. Maar geen enkele smartphone heeft dat predicaat. Verwarrend en onbegrijpelijk.


Duurzaamheidsfilter

Verwisselbare batterij: 4 van de 95 Duurzamere keuzes!
screenshot 8 Nov 2023
©Consumentenbond
 
Het nieuwe duurzaamheidsfilter op de website levert 96 smartphones op van de 311 totaal (=30%). Op 8 november zie ik 95 smartphones: Apple (45), Fairphone (3), Google (5), Samsung (34), Sony (8). Best een groot aantal. Nadeel: het is onmogelijk om ze te sorteren op duurzaamheid. Er wordt gesorteerd op de 'eindscore' (waarin duurzaamheid niet mee telt!). Dus met dit filter kun je niet de meest duurzame smartphone selecteren. Maar dat is wel wat je verwacht van een duurzaamheidsfilter. 

Bovendien worden de kenmerken van duurzaamheid niet consequent toegepast in het duurzaamheidsfilter: 'verwisselbare batterij' telt op eens niet meer mee met als resultaat dat Apple, Fairphone, Google, Samsung, Sony duurzaam zijn, terwijl alleen Fairphone, Samsung en Shift een verwisselbare batterij hebben. Klopt dus niet.

Eerlijke informatie? (Consumentenbond 5 dec 23)

Aanbevelingen

  • De test scores moeten volledig na te rekenen zijn, er mogen geen geheime factoren zijn die alleen de Consumentenbond kent
  • De duurzaamheids onderdelen moeten transparant zijn: er moet voor iedere fabrikant, product of testonderdeel een link staan naar de webpagina waar de informatie staat met datum van bezoek van die pagina. Het liefst een link naar een rapport van een onafhankelijk certificering/keurmerken instituut. Alleen op die manier zijn beoordelingen controleerbaar.
  • Het duurzaamheidsfilter moet alle duurzaamheidskenmerken meenemen
  • Alle telefoons moeten onpartijdig beoordeeld worden, daarom mogen er geen subjectieve factoren binnensluipen.


Conclusie

Het is goed dat de Consumentenbond duurzaamheid probeert mee te nemen in haar testen. Maar: het is een raadsel waarom duurzaamheid nog steeds niet mee telt de 'Beste uit de Test' bij smartphones. Het is ook een raadsel waarom iPhones duurzamer zijn dan Fairphones. Het is een raadsel waarom het duurzaamheidsfilter niet 'verwisselbare batterij' meeneemt.

De berekening van de eindscores is een mengeling van kwantitatieve en kwalitatieve scores. Die kun je niet optellen en middelen. Deze methode is quasi objectief. Er wordt niet uitgelegd hoe daar mee om gegaan wordt. Zelfs als je je beperkt tot de kwantitatieve scores, dan kloppen de gemiddelden niet [2]. 

Het resultaat van dit alles is dat de testen van de Consumentenbond niet te controleren zijn. Er is geen verantwoording van hoe de Consumentenbond de duurzaamheid van een smartphone (product en en bedrijf) wordt vastgesteld.  Ze zijn ondoorzichtig en daardoor is de waarde van de testresultaten dubieus. De Consumentenbond neemt producenten de maat, maar wie neemt de Consumentenbond de maat? 

 

Postscript

Ondertussen heb ik een mail naar Jorien van Hoogen (Consumentenbond, expert duurzaamheid) gestuurd (9 nov 23). Ondertussen (16 nov) heb ik een 'formele' reactie van de Consumentenbond (zie hieronder), maar nog geen inhoudelijke reactie. Ik weet niet of de mail daadwerkelijk is doorgestuurd naar Jorien van Hoogen, want ik heb tot nu toe nog geen reactie van haar. 

Het is me nog niet gelukt een bericht bij Fairphone of Fairphone Community achter te laten, want er zijn allemaal barrières en drempels ingebouwd. Als iemand anders een mogelijkheid ziet om Fairphone op de hoogte te brengen van dit blog, heel graag! PS: ondertussen is het me gelukt om een bericht op het Fairhone forum 'The Industry' te posten (19 nov).    

Op 19 nov 2023 verscheen op de website van de Consumentenbond: De beste smartphone voor jou, door ons getest.  "Wij hebben 290 smartphones voor je getest". Laatste update van de test: 9 november 2023. Op 22 nov 23 waren 287 smartphones getest:

Duurzaamheid 22 Nov 2023 ©Consumentenbond
 
De papieren Consumentengids December 2023 heeft op pagina 8 een korte bespreking van de Fairphone 5.
Op 23 Nov zie ik 270 resultaten in de smartphone vergelijker, gisteren waren dat er 287, dus vandaag zijn er 17 minder. 


Postscript 16 nov 2023

Antwoord Consumentenbond:

Geachte heer Korthof,

Dank u voor uw bericht. 

Dank u voor het sturen van deze vergelijking. Ik heb uw bericht ter informatie doorgestuurd naar de verantwoordelijke redacteur onderzoeker. Als mijn collega's aanvullende informatie nodig hebben, nemen zij contact met u op. Omdat wij dagelijks veel meldingen ontvangen, kunnen we helaas niet garanderen dat wij actie ondernemen op uw blog. 

U gebruikt in uw blog een afbeelding van testresultaten van onze website die alleen toegankelijk zijn voor onze leden. Volgens Artikel 21 van onze Algemene Voorwaarden "mag de inhoud van onze periodieke en eenmalige uitgaven, de inhoud van onze website of de inhoud van enige andere onder het Auteursrecht vallende door ons verstrekte of openbaar gemaakte informatie zonder onze toestemming niet vermenigvuldigen en/of voor commerciële doeleinden inzetten." Dit stuur ik door naar onze verantwoordelijke afdeling. Mogelijk nemen zij hierover nog contact met u op.

Heeft u nog vragen? Neemt u dan contact op met de afdeling Dienstverlening & Advisering. U bereikt ons op werkdagen tussen 9:00 en 17:30 uur via telefoonnummer (070) 445 45 45.

Met vriendelijke groet,
Consumentenbond

 

Postscript 19 jan 2024

 Techniek Nederland: schaf btw op reparaties af, NOS, 19 jan 2024

Het heffen van btw belasting op reparatie is een perverse prikkel om een elektronisch apparaat niet te repareren maar weg te gooien en een nieuwe te kopen. In de Europese Unie geldt vanaf volgend jaar het wettelijke recht op reparatie. Met die wet, Right to Repair, moeten apparaten makkelijker te repareren zijn.

 

Noten

  1. De kosten van een beter milieu mogen niet volledig op het bordje van de consument komen? Dat is merkwaardig! Dus als consumenten energie slurpende apparaten kopen, moet de overheid en het bedrijfsleven hen daarbij helpen? subsidiëren? In tegendeel: de overheid zou energiezuinige apparaten moeten stimuleren! en energieslurpers belasten! (zie Consumentengids Nov 2023 pagina 58 Jorien van Hoogen). Noot staat niet meer in tekst.
  2. Ga je de berekening van de scores narekenen dan kloppen ze niet. De duurzaamheid heeft 2 onderdelen: duurzaamheid van het bedrijf en duurzaamheid van het product: 
    • duurzaamheid van het bedrijf = 9,8
    • duurzaamheid van het product = 8,3
      gemiddelde =  9,05 terwijl de CB geeft 9,3. Dat is dus te hoog.
    • het is onduidelijk hoe er geteld wordt als een item zoals Kinderrechten niet bekend is
  3. De batterij is nogal belangrijk: wat doen we met de iPhone van €1479 tot 1980 als de batterij degradeert? Een nieuwe smartphone is de enige optie als je de batterij niet kunt vervangen. De vervangbaarheid van de batterij zit niet in het duurzaamheidsfilter voor smartphones! Filter je bovendien op 'verwisselbare batterij' dan houd je maar 4 smartphones en daar zit dus geen  iPhone bij.
  4. Vorig jaar mei heeft de Consumentenbond het predicaat 'Groene Keuze' gelanceerd. Zie: Onze blik op duurzaamheid, 5 mei 2022.
  5. Het bedrijf Fairphone heeft sinds april 2015 een 'B-Corporation' certificaat. Dat vindt U op de website van het bedrijf dat de certificering uitvoert: B lab Europe. "A Certified B Corporation is a company that has voluntarily met the highest standards for social and environmental performance." Toegevoegd 12 nov 2023.  
  6. Helemaal onverwachts is het niet. In een smartphone test uit 2021 gaf Wouter Rensink de Apple iPhone 12 Pro (MAX) naast de Fairphone 3+ een vinkje voor duurzaamheid. Helaas, duurzaamheid telde niet mee voor de berekening van de 'Beste uit de Test'! (er tellen in totaal 13 kenmerken mee). Toegevoegd 16 dec 2023.  

 

Links

https://www.consumentenbond.nl/duurzaamheid/hoe-adviseren-wij-jou-bij-het-maken-van-een-duurzamere-keuze

https://www.consumentenbond.nl/duurzaamheid#duurzaamproduct

https://www.consumentenbond.nl/smartphone/hoe-wij-testen

https://www.consumentenbond.nl/smartphone/fairphone-3

https://www.consumentenbond.nl/tablet/strengere-regels-voor-duurzame-productie-smartphones-en-tablets 

https://cloudfront.consumentenbond.nl/binaries/content/assets/cbhippowebsite/gidsen/digitaalgids/2023/nummer-6---november/dg202311p40-keuzehulp-duurzame-smartphones.pdf

https://www.greenpeace.org/nl/natuur/6855/groene-elektronicagids-2017/

https://www.fairphone.com/nl/over/over-ons/

https://www.consumentenbond.nl/tablet/strengere-regels-voor-duurzame-productie-smartphones-en-tablets

https://www.consumentenbond.nl/stofzuiger/reparatie-elektrische-apparaten

Mobile Phones: Ethical Comparison Ratings Table !!!

Tweakers: Is dit de duurzaamste telefoon ooit? - Fairphone 5 Review. 15 Sep 2023. Geeft een goed overzicht van de voor- en nadelen.

 

Vorige blogs over Consumentenbond

No comments:

Post a Comment

Comments to posts >30 days old are being moderated.
Safari causes problems, please use Firefox or Chrome for adding comments.