Gisteravond in Labyrint een fragment uit All is full of love van Björk. Kussende robots! Hebben robots lippen waar gevoel in zit? (Als ik het goed zie: ook nog twee vrouwelijke robots. Björk zou biseksueel zijn). Maar als de toekomst aan robots is, moeten we dan een robot met borsten maken? Een robot met borsten is niet functioneel. Aan wie zou 'ze' melk moeten geven? Ze kan niet eens robotkinderen krijgen. Kan ze überhaupt melk produceren? Een robotbaby die melk drinkt? Kan die dat verteren? Heeft die een spijsverteringsstelsel?
Mijn inschatting is dat robots elektriciteit nodig hebben. Als er al robotbabies zijn, groeien die dan? Willen we dat? Willen we robots die zich voortplanten? Gerard Jagers op Akkerhuis dacht er over na, maar robots konden in ieder geval geen sex hebben zoals wij, vond hij. Maar als we méér robots willen, dan maken we die toch gewoon in een fabriek? Of willen we graag huilende robotbabies en lastige puberrobots? In ieder geval: die robotborsten zijn nep.
 |
| Adam en Eva: navels?! |
Een robot met borsten is net zo nep als Adam en Eva met een navel. Tenminste, zo worden Adam en Eva afgebeeld op schilderijen. Zeg nou zelf: zonder navel zouden het toch geen normale mensen zijn. Adam en Eva zijn als volwassenen geschapen en hebben nooit het bestaan als foetus, baby en kind meegemaakt. Adam en Eva zijn nooit met een navelstreng verbonden geweest. Die navel heeft nooit een functie gehad. Adam en Eva hebben zelfs geen vader en moeder gehad. Het zijn eigenlijk nepmensen. Net zo nep als een robot met borsten of een piemel. Creationisten maken dezelfde denkfout als de makers van de -overigens technisch bijzonder knappe- film van Björk. Robots zijn ook nepmensen. Willen we nepmensen?
Nog een overeenkomst met de eerste mensen Adam en Eva: robots worden doorgaans óók als volwassen gecreëerd. Wel zo handig, want ze groeien niet.
Het is nog niet zo eenvoudig om nep onderdelen aan te wijzen: mannentepels! Wat moet je daarmee? Nep? Nee, ze zijn er van nature. Functioneel? Nou nee...
Ik heb het programma gezien en ik was nogal verbaasd. Wat wil Gerard Jagers op Akkerhuis met zo'n gigantisch brede opvatting van evolutie? Volgens mij heeft het zowel betrekking op biologie als cultuurwetenschappen. Niet verboden natuurlijk, maar "technische organismen" vind ik wel een heel raar begrip. Ik dacht altijd dat organismen leefden (biologie) maar techniek valt als product van de mens onder cultuur. En dat de techniek de mens zou gaan overnemen en evolueren? Wel leuk: outsourcen van het geheugen via schrift en nog veel geavanceerder via de computer. Maar voor de rest deed het bij mij, in deze tijd van bezuinigingen bij universiteiten, toch de vraag rijzen of er wel de juiste prioriteiten worden gesteld.
ReplyDeleteGert, wat een schitterende inval om te constateren dat Adam en Eva geen reden hadden om navels te hebben. Heerlijk. Groeten, Gerard Jagers op Akkerhuis.
ReplyDeleteGert, afgezien van de flauwe grap, laat het geval wel weer zien dat mensen sterk de neiging hebben om antropomorf te denken. Een robot zou op een ingewikkelde klok kunnen lijken. Maar van jongs af aan ben ik ook -als iedereen- opgevoed met de idee dat een robot een mens van staal is (herinner je je 'de man van staal' nog?).
ReplyDeleteVergelijk de robots van Bjork eens met de robots in een autofabriek (zie: http://www04.abb.com/global/seitp/seitp202.nsf/c71c66c1f02e6575c125711f004660e6/5c32783f3b598c29c125759800301eef/$FILE/ABB+robot+IRB+6400.jpg).
Dat zijn eerst echt functionele machines.
Hetzelfde gaat overigens ook op voor ons beeld van God: het volstaat om over God te spreken als een wijsgerige abstractie. Waarom zou je God 'wreed' of 'boos' of 'goed' noemen, alsof je het over je buurman of baas hebt. Maar ja, antropomorf denken is voor de mens noodzakelijk: dat maakt de wereld voor hem begrijpelijk en toegankelijk.
ps. je moet dat tikfoutje even verbeteren en misschien wil je dan mijn bovenstaande post verwijderen?
Als wij nepmensen maken leren wij ook iets over onszelf.
ReplyDeletehttp://www.youtube.com/watch?v=fwzYWjaKSDA&feature=related
Dat lijkt mij toch wel zinvol.
Anton, bedankt voor de link naar die mooie video. Dit soort zaken zijn alleen nuttig in een medische context: hoe kun je protheses maken voor mensen die een arm of been missen, of iets doen voor mensen die doofstom, blind, verlamd zijn, in coma liggen, depressief, dement. Hoe kun je die mensen helpen? Een robot die kan dansen, tafeltenissen of drummen is nutteloos.
ReplyDeleteJan, waar het mij omgaat is de zinloosheid een mens na te maken. Een industrierobot is een nuttig instrument, géén poging een mens na te maken. Een mens heeft honger en dorst, voelt zich gelukkig of ongelukkig, is moe of energiek. Wat voor zin heeft het om dat na te maken in een ding van metaal en electronica die alleen maar stroom nodig heeft? Een mens kent honger en dorst dankzij zijn biologisch aard, dus niet van metaal en plastic is. Een robot maken die van koffie, thee, bier of wijn houdt? die verliefd wordt? Verloren tijd, weggegooid geld. Laten we prioriteit geven aan hoe je mensen beter kunt laten functioneren (medische wetenschap, psychologie). Voorkomen dat ze verslaafd raken aan allerlei chemische troep, preventie van agressie, etc. Daar moet geld naar toe!
ReplyDeleteHet concept van een kunstmens is niet van de laatste tijd, denk maar eens aan het monster van Frankenstein, de wetenschappelijke variant, of Pinokkio, de filosofische variant.
ReplyDeleteZelf ben ik ook gefascineerd door het idee van het kunstmatig fabriceren van leven of intelligentie.
Is het niet grappig dat het in de bijbel al vermeld is, hoewel wij zelf dan het product zijn van deze actie.
Misschien lukt het trucje ons ook wel.
Overigens heb ik er de video nog op nageslagen,
ReplyDeletehttp://www.youtube.com/watch?v=EjAoBKagWQA
en deze lijkt op een persoonlijke interpretatie van het scheppingsverhaal. Interessant is dat dit verhaal het zelfde manco heeft als het originele verhaal, het blijft onduidelijk wie de constructeur is geweest van de constructie die de robots gefabriceerd heeft.
Anton, ik had Björk's video clip nog niet gezien als scheppingsmythe! In die zin heb je gelijk (oneindige regressie!).
ReplyDeleteWat ik met nepmensen bedoel: stel dat de makers van de Björkrobot haar een navel hadden gegeven! een robot met een navel! Dat is pas nep! Nee, dat is bedrog!
(vergeet ook niet de meesterlijke muziek in de video)
Laat ik voorop stellen dat ik het een prachtige video vind, met het mystieke stemgeluid die zo karakteristiek is voor Björk. Dat wil nog niet zeggen dat ik het eens ben met de interpretatie die voor mijn gevoel uit de video spreekt.
ReplyDeleteUiteindelijk is het een goed geslaagde kunstzinnige uiting die mensen misschien aan het denken zet. Dat geldt ook voor de verhalen over Frankenstein en Pinokkio.
Als mensen mij vragen of ik in een maker geloof, dan weet ik maar een antwoord, en dat is dat ik het niet weet. Geloven dat je het weet is voor mijn gevoel zinloos, liever geniet ik van de mooie dingen om mij heen.
Gert, zie ook dit fragment uit de film "I Robot"
ReplyDeletehttp://www.youtube.com/watch?v=9pnLtsdSqU4
Bart, leuk!
ReplyDeleteKen je deze al?
BIGDOG ROBOT.
Zeer indrukwekkend.
Zal wel beroemd zijn onder bewegingswetenschappers!
Gert, ik ken de 'bigdog'. Het is een uiterst indrukwekkende robot, zeker als je een aardig besef hebt van de complexe aansturing die nodig is voor dit soort 'simpel' gedrag.
ReplyDelete